ئهلكترۆنیك --
Electronics
تاو، لهزین، توندی
: Acceleration كۆكهرهوه، ههڵچنهر،
كۆمگا : Accumulator, Storage battery ئانتێن :( Aerial,
Antenna (US تهزووی نۆرهكی،
تهوژمی (لێشاو) بهنۆره
: Alternating current, AC ئهمهتر، ئهمپێرپێو
: Ammeter دهنگاوهر، ئهمپلیفاریر،
بههێزكهر : Amplifier ئهمپلیتود،
گهورهترینی نرخی سیگناڵ
--- بهرفراوانی شهكانهوه
: Amplitude ئهنالۆگ :( Analog, Analogue (EN نانۆد،
ئهلكترۆدی پۆزهتیڤ،
جهمسهری پۆزهتیڤ (گهرم)
: Anode هێزی رواڵهتی (دیار)
: Apparent power ئارمیهچر، بهركهوته.
بهشێك له ئامرازی دینهمۆ
: Armature راكێشان، هێزی راكێشان
: Attraction دهنگ -، بیستراوی،
سیگناڵێك كه به گوێ دهبیسترێ
: Audio تهرمیناڵێكی (كۆتایی،
سهر) ترانسیستهر : Base ژمارهی
دووانهیی : Binary number ترانسیستهری
دووجهمسهری (دووپۆڵی)
: Bipolar transistor تهن، جهسته : Body گڵۆپ،
لامپه : light] Bulb] كهیبڵ، تهل،
وایهری ئهستوور : Cable گونجانی
ئهلكتریك، بارگهگریی
: Capacitance كۆندهنسهر، بارگهگر،
كۆمكهرهوهی كارهبا،
كۆمگا، باتری : Capacitor زهنجیرهی،
ریزكی، یهك له دوای
یهك : Cascade كاتۆد، جهمسهری
نێگهتیڤ، ئهلكترۆدی
نێگهتیڤ (سارد) : Cathode پیل
: Cell بارگه، (كۆبوونهوهی)
هێزی ئهلكتریكی : Charge بارگهكراو
: Charged چیپ، تهختهگێژهنێكی
ئهلكتریكی كه له كۆمپیوتهردا
بهكار دهبرێ : Chip چهوك،
گهیێنهرێكه كه وا دروستكراوه
تا له تهزووی نۆرهكیدا
لهمپهڕی (بهرههڵستی
له تهزووی نۆرهكیدا)
زۆر پیشان بدا : Choke گێژهن،
سێركت، رێگای بازنهی
بۆ كارهبا : Circuit تهختهگێژهن
: Circuit Board كهیبڵی بهخێرا گوازهر
: Coaxial cable, Coax كڵافه، كۆیل، تهلپێچ
: Coil كۆكهر، ههڵچنهر،
تهرمیناڵێكی (كۆتایی،
سهر) ترانسیستهر : Collector پارچه
: Component بارگهگر، كۆندێنسهر،
كۆمگا، ئهمباره : Condenser, Capacitor
گهیێنهر : Conductor پێوهندی
هاوبهری (شانبهشان،
هاوڕێك)، بهستنهوهی
بهراوڕێك : Connection in parallel, Parallel switching تهزووی
بهردهوام : Continous current وهرگێڕ،
كۆنڤێرتهر : Converter مس، پاخر
(Cu) ـ ـ ـ Copper تهزوو (ی كارهبا)،
كارهبا --- لێشاو، تهوژم
: Current دابڕ، نهگهێنهر،
دیئهلكتریك، بهستهری
كارهبا : Dielectric دیۆد، نیوهگهیێنهرێك
(ئامێرێكی دووسهری) كه
تهنها بهرهو یهك
سهر كارهبا دهگهێنێت
: Diode دووجهمسهری، دیپۆڵ
: Dipole (كارهبا) بهتاڵ كردن
: Discharge دابڕاو، دهستهواژهێكه
بۆ گێژهنێك (سێركت) كه
له چهند پارچهی جۆراوجۆر
پێك هاتبێت : Discrete بیستهك،
گوێیتهلهفۆن، بڵندگۆی
گوێی : Earphone ئهرز، زهوی
: Earth كاریگهری، هێز، بڕی
وزه ، توان، ئاوزان : Effect ئهلكتریك
(جۆرێك وزه)، كارهبا : Electricity كادی
ئهلكتریكی، بواری كارهبای
: Electric field تهلی كارهبا، كهیبڵی
كارهبا : Electric cable تهزووی كارهبا
: Electric current وزهی ئهلكتریكی
: Electric energi ناوهندی ئهلكتریك
: Electric field راتهكانی كارهبایی،
شۆكی ئهلكتریكی : Electric shock كارهباچی،
پسپۆڕی ئهلكتریك : Electrician ئهلكترۆن
(ئهتۆمی بارگهیی ئهلێكتریكی
كه له دهوروبهری ناوهكی
ئهتۆمدا دهجوڵێتهوه)
: Electron پارچهی ئهلكترۆنیك
: Electronic component وهشێنهر، تهرمیناڵێكی
(كۆتایی، سهر) ترانسیستهر
--- مهتێڕیاڵی نیوهگهیێنهر
له ترانسیستۆردا : Emitter وزه.
هێز(- ێك كه مهكینه دهبزوێنێ)
: Energy سهرچاوهی وزه : Energy source فهراد،
یهكهی گونجانی ئهلكتریك،
یهكهی بارگهگری : Farad فریكانس،
رادهی چهندپاتبونهوه
: Frequency تهگهرهی رواڵهتی
(دیار)، بهرههڵستی ئهلێكتریكی
له تهزووی نۆرهكیدا
: Impedance باتری، پیل : Battery تهزووی
راستهخۆ (ی كارهبا) : Direct
current فیوز : Fuse چێكۆ كردن، گاڵڤانیز
كردن، ئاودانی میتاڵ
(توخمی كانزایی) به رێگهی
تهزووی كارهبا : Galvanize جهنهراتۆر،
بهرههمهێنهر، مولیده،
ئامرازی بهدیهێنانی
وزهی كارهبا : Generator هێنری،
یهكهی ئهلكترۆموگناتیسی
هاندان : Henry هێرتس، یهكهی
فریكانس : Hertz-Hz بهرههڵستی
رواڵهتی (دیار)، تهگهرهی
كارهبا له تهزووی نۆرهكیدا
: Impedance دهرخوارده، ئهو
بهشهی گێژهن (سێركت)
كه سیگناڵ وهردهگێت
: Input ئیندوكتانس، گونجاوهی
هاندانی موگناتیسی : Inductance هاندهر
: Inductor بهستهر، ئامێری گرێدان
: Interface وهرگێڕ، ئامێرێك
كه تهزووی كارهبا دهگۆڕێ
: Inverter نهگهێنهر، ئیزۆلاتهر،
دابڕكهر، جوداكهرهی
گهرما و ئهلكتریك (ماده
یان دهزگاێك كه ئهلكتریك
ناگۆزێنێتهوه) : Isolator گێژهنی
(سێركت، رێگای بازنهی
بۆ كارهبا) پێكهوبهستراو
: Integrated Circuit دووڕیان، جێگای پێكگهێشتنی
دوو گهیێنهر، پهیوهندگه
: Junction كیلوبایت، 1024 بایت :( Kilobyte
(K كیلووات : Kilowatt - hour kWh گڵۆپ، لامپه،
چرا : Lamp تهشهنه كردن،
دزهكردن : Leakage بڵندگۆ : Loudspeaker شهپۆلبین،
ئۆسكیلوسكۆپ، شهپۆلپێو
: Osciloscope ئۆم (یهكهی بهرههڵهستی
ئهلكتریكی) : Ohm یاسای ئۆم
: Ohm's law راكێشان --- هێزی موگناتیس،
موگنایزم : Magnetism مێگئۆم،
یهك ملیۆن ئۆم : Megohm مایكرۆفۆن
: Microphone بڕی بزوێن : Linar) momentum ) شهكانرۆنهر
: Multivibrator دهربازه، ئهو بهشهی
گێژهن (سێركت) كه سیگناڵه
دهسكاریكراوهكانی
تێدایه : Output وردهڵه : Particle پلاگ
: Plug جهمسهر، پۆڵ : Pole شیان،
توانایی شارهوه، رخسان
: Potential وزهی شارهوه، وزهی
پێوار : Potential energy هێز : Power پرته :
Pulse رادار : Radar یهكبهركهر،
راكتیفایر : Rectifier دهرپهڕاندن،
پاڵپێنان، (له خۆ) دووركردنهوه
: Repulsion بهرههڵستی كارهبای،
رێزیستانس : Resistance نیوهگهیێنهر
: Semi-conductor پێوهندی زهنجیرهی
: Seried connection كورته سێركت (گێژهن)،
كهین : Short Circuit سیگناڵ، زانیاری
نێردراو : Signal زیو (Ag) ـ ـ ـ Silver سۆكێت،
پریز : Socket پیلی خۆری : Solar cell كڵافهلوولهی
كارهبایی، سۆلینیوید،
بهكرهی لوولپێچ : Solenoid سهرچاوه،
ژێدهر : Source بهكره، نهوهره
: Spool ئهلكتریكی ستاتیك،
كارهبای داسهكناو (وهستاو)
: Static electricity سویچ، كلیلی كارهبا،
دوگمهی كارهبا : Swich, Circuit breaker تێكنیككار،
پسپۆڕی تێكنیكی : Technician تهنگژن،
ڤۆلتاژ، پهستانی كارهبا،
جیاوازی رووی ئهلكتریكی
: Tension, Voltage تهنگژنی دووسهری
: Terminal voltage كات : Time لێشاو، "لافاو"
: Torrent كارهباگۆڕ، ترانسفۆرماتۆر،
بگۆڕ : Transformer تڕانسیستهر،
پارچهێك له دهزگای
ئهلكتریكیدا : Transistor واڵایی،
بۆشایی : Vacuum ههڵگر، گۆزێرهوهر
: Vector ڤۆڵتاژ، پهستانی كارهبا،
تهنگژن : Voltage ڤۆڵتپێو،
ڤۆڵتمهتر : Voltmeter وات، یهكی
پێوانی كارهبا : Watt واتپێو،
واتمهتر : Wattmeter وایهر،
تهل : Wire نهخشهی بهستنهوه
: Wiring diagram بێتهل : Wireless زێنهر
دیۆد، نیوهگهیێنهرك
كه ڤۆڵتاژهكهی (پهستانی
كارهبا) نهگۆڕه : Zener diode
پزیشكی --
Medicine
هورگ، زگ : Abdomen كورتاج،
له بار بردن (-ی ساوا)، منداڵ
لهبهر هاوێشتن : Abortion كوان،
پزرك، پهنمیانی كێمی
: Abscess بستهباڵایی، كورتهباڵایی
: Achondroplasia, Dwarfism سهری ئهندامی
زایهنهی پیاو، پۆپكه
: Acorn ترسی/ فۆبیای بهرزایی
: Acrophobia ئهكوپهنكچهر،
میتۆدێكی چینی كه به چهقاندنی
دهرزی له جێگاگهلێكی
تایبهتی لهشدا ههندێ
نهخۆشیی پێ چارهسهر
دهكێرت : Acupuncture كهلهبابهی
گهروو : Adam's apple خووگری، راهاتووی،
فێربووی، هۆگری : Addiction پزدان
: Afterbirth ترسی/ فۆبیای شوێنی
گشتی : Agoraphobia ئهیدز (نهخۆشیێكی
ڤایروسیه كه بهرگری
لهش لاواز دهكات و
ورده ورده دهیفهوتێنێت)
: AIDS هۆڵی، سپی پێستی، ئالبینیزم،
شڵی : Albinism ئالێرژی، ههستهوهری،
ههستیاری : Allergy سهرڕوتاوی،
وهرینی موو، ڕوتبوونی
سهر : Alopecia نهخۆشیی ئالزامیر
: Alzheimer´s disease نهخۆشی تاریی بینایی
: Amblyopia ئامبوڵانس، ئاوتۆفریا
: Ambulance فهرامۆشی : Amnesia ئاواڵ
منداڵ، منداڵدان : Amnion شلهی
نێو منداڵدان : Amniotic fluid ئهمپووڵ
: Ampule كهم خوێن، ئانیمیا
: Anaemia, Low Haemoglobin زۆنك، ماسولكهی
كۆم : Anal muscle زانستی پێكهاتهی
لهش، ئهناتۆمی، تۆێكارزانی
: Anatomy دهمارئاوسان،
ئانوریسم : Aneursym بێهۆشی،
سڕی، هۆشبڕی، لههۆشچوون
: Anesthesia دهرمانی سڕكهری،
دهرمانی بێهۆشی : Anesthetic گۆزینك،
مهچهكی پێ : Ankle خرتكه،
گرێی گۆزینگی پێ : Ankle joint بێئهشتیایی
ناساق، ئانۆرێكسیا : Anorexia
بێبۆنایی، نهبوونی
ههستی بۆن : Anosmia, Loss of smell پهشۆكاوی،
پهرێشانی، بژاڵی ،
پهژاری : Anxiety شڵهژانی پهشۆكاوی
: Anxiety disorder مێزهچۆڕكێ، پچڕینی
میز : Anuria شادهمار، ئاورت،
شاخوێنبهر : Aorta زمان بهستران،
ناتهوانیهتی ئاخافتن،
ئافازی : Aphasia میكرۆبكۆژ،
پاكژكهرهوه : Antiseptic دهرمانی
دژخهمۆكه : Antidepresent ئهنتی
هیستامین، دهرمانی دژ
ههستهوهری (ئالێرژی)
: Anti histamine دژهتهن (مادهیهكی
پاراستنیه كه له گیانهوهركاندا
دژ به ههوكردن (Infection ) دروست
دهبێت) : Antibody كۆم : Anus ڕیخۆڵهكوێره،
ئهپاندیكس : Appendex ئاوسانی
(ههوكردن) ڕیخۆلهكوێره
: Appendicitis لابردنی ریخۆڵهكوێره
: Appendectormey تێستی (تاقیكردنهوه)
لێوهشاوی : Aptitude test باسك، باڵ،
قۆڵ، دهست : Arm كهژۆك،
دهمار توند بوون : Arteriosclerosis خوێنبهر،
شادهمار : Artery ئاوسانی جومگهكان،
ئارتروز : Arthris لاوازی لهشی،
پووكاوی : Atrophy تهنگهنهفهسی،
ئاستما، نهخۆشیی بهرههنگ
: Asthma ئهستیگماتیزم، چاوگێژی،
كهموكۆڕی له سیستهمی
بینای چاودا : Astigmatism توێكاری،
ئۆتۆپسی : Autopsy ئێسكی پشت،
گرێی پشت --- بڕبڕهی پشت
: Back bone سهرڕووتاوی، گهڕی
: Baldness بانداژ، لهفافه،
پێچان : Bandage نهخۆش كهوتن،
ناساز بوون : Become (fall, be taken) ill بێزیان،
خۆشگهد، خۆشخوو : Benign ماسولكهی
دووسهر، بیسێپس : Biceps muscle
سهر به جگهر و زراو :
Biliary بایۆسپی، ههڵگرتنی
شانه یان مادهی تر له
لهش بۆ مهبهستی لێكۆڵینهوه
: Biopsy ددانی خرێ : Biscuspid tooth مێزڵدان
: Bladder خوێنبهر بوون، خوێنڕێژی،
خوێنپژران : Bleeding خوێنبهربوون
كه دهبێته هۆی مردن،
تا مردن خوێنڕێژی كردن
: Bleed to death ئاوسانی پێڵۆی (پێست)
چاو، بلێفاریت : Blepharitis شیرپهنجهی
خوێن، كانسهری خوێن
: Blood cancer خڕۆكهكانی خوێن : Blood
cells گرێ خوێن، خوێن مهیین،
لوو، پهڵه خوێن : Blood clot كۆمهڵه
خوێن، گرووپ خوێن : Blood group خوێندهر،
خوێنبهخش : Blood donor ژاراویی
بوونی خوێن : Blood poisioning پهستانی
خوێن، پاڵهپهستۆی خۆێن،
زهخت : Blood pressure ریخۆڵه(كان)
: Bowel خوێن تێچزاو، چاو سۆر
بوو : Bloodshot گواستنهوهی
خوێن : Blood transfusion كۆئهندامی
دهمار --- دهمار : Blood- vessel كوان
: Boil ئێسك، پێشه : Bone مێشك،
مۆخ : Brain پهردهی مێشكپۆش
: Brain membraine مهمك --- سینگ : Breast سمت
: Breech باڵی شكاو : Broken arm بۆریچهی
ههناسه : Bronch ئاوسانی سیهكان،
برۆنشیت، ههوكردنی سیهكان
: Bronchitis كوتراویی، شین و مۆر
بوونی پێست، كهووگ بوونی
پێست : Bruise نهخۆشیی تێرنهخوهری،
برسیهتیی ههڵپی، ئاوڕایی
: Bulimia سواوی، هێوژاوی، هیلاكی
مێشك : Burnt out سمت، پاشۆل : Buttock نهشتهرگهری
بایپهس : By pass نهشتهرگهری
قهیسهری (سیزارین) : ( Caesarean
(section بزماره : Callus ددانی كهڵبه
: Canine, Cuspid دهزووله خوێنیهكان
: Capilair شینهدهمار، ڕههچك
: Capillary پهیوهندیدار به
دڵ، دڵی : Cardiac زمانهی دڵ
: Cardiac valve سهكته، دڵوهستان
: Cardiac arrest گرهری دڵ : Cardiad valve كاردیۆگراف،
نهخشهكاری دڵ : Cardiograph كاردیۆگرافی،
تۆماركردنی جووڵه و لێدانی
دڵ : Cardiography پسپۆڕی نهخۆشیهكانی
دڵ، كاردیۆلۆژ : Cardiologist دڵناسی،
كاردیۆلۆژی : Cardiology كلۆر (بوون)،
ددان كونی، ڕزیانی ددان
: Caries, [tooth] decay شیرپهنجهزا، كانسهرزا
: Carcinogenic دهماری لامل : Carated artery ئێسكی
جومگهی مهچهك : Carpus بهگهچگرتن
(ی ئێسكی شكاو)، جیپس كردن
: Cast ئهخته كردن، خهساندن
: Casteration كڕكڕاگه، نهرمه ئێسك
: Cartilage نزوول، پهسێو، ههواپهتا،
ههڵامهت، ئاوسانی پهردهی
چڵمین : Catarrh ئاوی مرواری،
ئاوی شین له چاو، كهتهراكت،
ئاوی سپی چاو : Cataract خانه : Cell
مهژی گهوره ، مێشكی
پێشهوه : Cerebrum مهژی بچووك،
مێشكۆڵه : Cerebllum خۆێنبهربوونی
مێشكی، خوێنڕێژی مهژی
: Cerebral emorrhage توێكڵی مێشك : Cerebral cortex ملی
رهحم : Cervix پێست ههڵماڵینی
پێ، پێست چوون : Chafe سینگ،
قهفهسهی سینگ : Chest, Thorax گوپ،
ڕوومهت و گۆنا : Cheek سۆریكه
: Chicken Pox, Varicella بهرهژان : Children birth چناكه،
ئارزهن : Chin كولێرا، ئاهۆ
(نهخۆشیێكی سهختی درمیی
ڕیخۆڵهیه) : Cholera كرۆمۆسۆم
(ههڵگری لێوهشاوی (تایبهتمهندی)
میراتی له ناوهكی خانهی
لهشدا) : Chromosome نهخۆشیی
درێژخایهن، نهخۆشیی
كرۆنیك : Chronic desease سووڕانهوه
(سووڕی)، خولانهوه : Circulation
چهڵهمه، ئێسقانی چهڵهمه
: Clavicle كلینیك، بهشێك له
نهخۆشخانه، دهرمانگه
: Clinic مهینی خوێن : Clot مهیین،
مهیاندن : Coagulation بنی كلك،
ئێسكی كلك : Coccyx, Tailbone بێههناوی
: Coelentereta ههواپهتا، ههڵامهت
: Cold ریخۆڵهی کۆلۆن : Colon كوێرڕهنگ
: Color blind ژانهزگ (ی توند و ناكاو)،
كۆڵنجی زگ : Colic چهڵهمه
: Coolar-bone كۆما، نووسن، متی (بێهۆشیكی
سهنگین و ناسروشتی به
هۆی نهخۆشی و هتد..) : Coma سووكه
نهخۆشی، ناسازی، ئازار
: Complaint, Affliction زهرپی مێشك، ههژانی
مێشك : Concussion ژێری پێڵووی چاو،
ژێرپێڵوو : Conjunctiva ههناو گیری،
زگ گیری، قهبزی : Constipation نهخۆشیی
سیل، لهڕی، لاوازی : Consumption
نهخۆشیی پهتایی، نهخوشیی
گێرهوی، - گوازهره
: Contagious disease دهنكه نهزێن، حهبی
دژ ئاوسی : " Contraceptives pill, "the pill گرژبوونی
ماسولكه، كۆڵنجی ماسولكه
: Convulsion بزماره : Corn كۆرنیا، رهقێنهی
چاو : Cornea توێژی سهرهوه،
توێژ، پێسته : Cortex كۆخه، كفه
: Cough دهرمانی كۆخه : Cough mixture كۆڵنج
: Cramps چاوخێڵی : Cross-eye تهپڵی
سهر، تۆقهسهر : Crown زامی
بڕین، بڕین : Cut, Gash پێستی،
پێست : Cutaneous كرێش : Dandruff زان، منداڵ
بوون : Delivery, Childbirth دوكتۆری ددان،
پزیشكی ددان : Dentist ددانی
دهستكرد، ددانی تاقم
: Denture نهخۆشیی خهمۆكه،
داهێزان، ڕهشهبینی
: Depression پهنمیانی پێست، ئاوسانی
پێست : Dermatits بهری پێست، ژێرپێست،
بنتوێخ : Dermis نهخۆشیی شهكر،
دهیابێت : Diabetes دهستنیشانكردنی
نهخۆشی، دیاگنۆز : Diagnosis پهردهی
دڵ --- ناوپهنچك، دیافراگم
: Diaphragm جوداكردنی چینی، دیالیز،
پرۆسهی پاكژكرندی خۆێن
كاتێك كه گورچیلهکان
ناتوانن خوێن پاڵێو بكهن
(پرۆسهی جوداكردنهوهی
مۆلهكولی گهوره له
مۆلهكولی گچكه كه بۆ
نموونه له دایالزی كورچیلهدا
بهكار دێت) : Dialysis سكچوون،
ههناوچوون، زگشۆڕی،
ههڵتوڕان : ( Diarrhoea, (Diarrhea US كۆئهندامی
ههرس : Digestion organ دهزگای ههرس،
سیستێمی ههرس : Digestive System بهرینكهر،
كهرهستهێكی پزیشكیه
كه بۆ گهورهكردن یان
پانكردنهوهی كوێنك
بهكار دهبرێ : Dilator دیفتێری،
خروزهك، وهناق (نهخۆشیێكی
گێرهویی گهررویه) : Diphtheria
پاكژكهرهوه، میكرۆبكوژ،
زام خاوێنكهر : Disinfectant لهجێچوون
(- ی ئێسك و جومگه) : Dislocate توێكاری
كردن : Dissect سهرگێژ، گێژخواروو،
وڕ : Dizzy سهرهگێژه، وڕی
: Dizziness, Giddiness میراته ماده (ناوكه
ئهسیدیهكان) "دی. ئن. ئهی"،
كورتكراوهی: ترشی دیئۆكسیدی
ریبۆنۆكلیك : DNA, Deoxyribonucleic acid بهخشهر
(كهسێك كه بهشێ له ئهندامی
لهشی دهبهخشێت به
كهسێك) : Donor پێست پزیشكی
: Dormatology ڕیخۆڵهی دوانزهگرێ
: Duodenum گران ههناسه، بێههناسهیهتی،
گرفتی ههناسه : Dyspnea سكچوونی
خوێنی : Dystentery گوێ : Ear گوێ ئێشه
: Earache پهردهی گوێ : Eardrum نهرمهی
گوێ : Earlobe ئاگریجه : Ear lock توێژاڵی
دهرهوهی پێست : Eclodemis ئهگزێما،
بیرۆ، خوڕان، وڵین، پیزۆك
: Eczema ئاودز، پهنمیان : Edema
ئهنیشك، ههرێژن، قورئانیسك
: Elbow ئۆرژانس، بهشی فریاكاری
: Emergency بهشی فریاگوزاری
: Emergency ward بهربهستی رێگای
دهمار، لهمپهری دهمار
--- بزمارهی خوێن، وردهپهڵهی
بهبهستكهری خوێن :
Embolism ئاوهلهمه، پیزه،
كۆرپهڵه، مهلۆتكه :
Embryo مینای ددان : Enamel توێژاڵی
ناوهوهی پێست : Endodermis ئێنزیم،
مادهیهكی تێكهڵاوهیه
كه كار دهكاته سهر ههندێ
پرۆسهی كیمیایی (ههرسی
خۆراك) : Enzyme پهتا، نهخۆشیی
گیرهوه، درم : Epedemic مهژی
دواوه : EEpencephalon, Hind brain سهرپێست،
توێژه : Epidermis سهرهوهی
گهده : Epigastric زمانهچكۆله،
زمانۆچكه : Epiglottis فێ، نهخۆشی
گهشكهخۆ گرتن (نهخۆشیێكی
دهماریه به هێرشی گرژی)
: Epilepsy شانهی ناسكی سهری
كۆئهندامی لهش، توێژی
ناسك : Epithelium ئاوسانی بۆریی
خوراك : Esophagitis بۆریی خوراك،
سورچك، بۆری گهروو : Esophagus
ئێسكی بێژهنگی : Ethmois (زانستی)
هۆی نهخۆشی : Etiology گوێی دهرهوه
: External ear چاو : Eye برۆ --- ئێسكی برۆ
: Eyebrow دڵۆپی چاو : Eyedrops سیچكه
سڵاوه، زامی چاو : Eye sore دهموچاو،
ڕوومهت : Face بوورانهوه،
لههۆش خۆ چوون، بێهۆش
بوون : Faint بنی ران : Femoral ئێسكی
ران : Femur, Thighbone تا، یاو، تهو
: Fever, Temperature تهڵهزم، بریكه
ئێسك : Fibula پهنجهی دهست،
قامك : Finger سهری پهنجه،
پۆرتك : Finger tips فریای سهرایی،
فریاكهوتنی سهرهتایی
: First aid قوتوی فریای پێشهكی
: First aid box ههڵامهت، پهسێو،
ئهنفلونزا : Flu، Influenza سیكڵدانۆچكه،
توورهكهی بچووك : Follicles باسك،
بن ههنگهڵ : Forearm كلك، پهنجهی
دۆشاومژ : Forefinger پێستی سونهت
(خهتهنه)، پێشپێست
: Foreskin ددانی پێشهو، شیله،
كهڵپ : Front tooth پۆرگی ناوچهوان
: Fontanal bone لا، پێ، قاچ : Foot قارچكی
پێ : Foot fungus توێڵ، ناوچاوان
: Forehead شكانی ئێسك : Fracture شڵی دهموچاو،
خوریكه : Freckle دومهڵ : Furnucle زراو
: Gallbladder بهردی زراو : Gallstone كانگرێن،
تیراوی، خۆره، مردنی
شانهی لهش به هۆی نهگهێشتنی
خوێن : Gangrene گهدهیی، هورگی،
پهیوهندیدار به زگ
: Gastric ههڵامهتی/ پهسێوی
گهده، ئاوسانی گهده
: Gastric catarrh برینی گهده، كولكی
گهده : Gastic ulcer ئاوسانی گهده
: Gastritis گازبانداژ : Gauze bandage دوكتۆری
ژنان : Gynecologist جین : Gene زانستی
جینهتیك، میراتهزانی
: Genetics نهخۆشیهكانی ژنانه
: Genecology زایهنی، زاوزێ : Genital پزیشكیی
پیران، پیزپزیشكی : Geriatrics میكرۆب
: Germ سورینچكی ئاڵمانی : German
measles, Rubella لێدانی دهرزی : Give a shot گلانده،
ڕژێن, لوو (كۆئهندامێكه
كه له لاشهدا ماده
دهر ئهدات یان دوریان
دهخاتهوه) : Gland ئاوی سهوز،
گلۆكۆما، سهوزئاو، تهمیی
چاو : Glaucoma گواتر، ئهستوربوونی
لیكهگلانده (تیرویید)
: Goiter, Goitre سووزهنهك : ( Gonorrhoea, (Gonorrhea US
كۆڵنجی گهده : Gripes كڕكڕاگهی
گوێ : Gristle of the ear بنی ران، نێوان
ران و زگ --- ماسولكهی ران
: Groin گهروو، قورگئاوك،
ناق، بین : Gullet پووك : Gums كۆكه
ڕهشه، كۆخه ڕهشه : Hacking cough,
Whooping cough, Pertussis موو، پرچ، قژ : Hair سیكڵدانۆچكهی
موو : Hair follicle بۆنگهنی دهم،
ههناسهی بۆنگهن : Halitosis
وڕاوه و خهیاڵ، شپهستانی
: Hallucination دهست : Hand كهمئهندام،
ههندیكاپ : Handicap گهڵ، گۆشتی
ران : Haunch پووشه تا : Hay fever سهر
: Head سهرئێشه، ژانهسهر
: Headache تهندروستی، لهشساغی،
ساغڵهمی : Health بنكهی دهرمانی
( تهندروستری، لهشساغی)،
دهرمانگه : Heal center بیستن : Hearing
دڵ : Heart پهككهوروی دڵ،
نهتوانینی دڵ --- كۆتایی
لێدانی دڵ : Heart failure دڵ ئێشه :
Heatache سهكتهی دڵ، هێرشی
دڵ : Heart attack دڵهكوته، لێدانی
دڵ : Heatbeat دڵه كزه : Heartburn, Pyrosis نزڵه
: Heavy cold پاژنهی پێ : Heel پسپۆڕی
نهخۆشیهكانی خوێن :
Hematologist خۆێن مهیین : Hematoma نیوهئیفلیج،
ئیفلیجبوونی لایهێكی
لهش : Hemiplegia كۆخهی خوێناوی
: Hemoptysis هێمۆگلۆبین (مادهی
ڕهنگیێكی ئۆكسیژن ههڵگره
له خڕۆكه سوورهكانی
خوێندا) : Hemoglobin خونڕێژی كردن
: Hemorrhage بێوهسیری : Hemorroyder جگهری،
سهر به جگهر : Hepatic ئاوسانی
جگهر : Hepatitis خانهی جگهر
: Hepatocyte ناسۆری (تومۆر) جگهر
: Hepatoma پسان، قۆڕی، فیتق : Hernia
بنی ریخۆڵه باریكه : Heum نزگره،
ئیسك : Hiccup نێك، سهری ئێسكی
ران : Hip, Head of hemur كڵۆك، ئێسقانی
سێبهند، كوڵمك : Hip bone, Coxa شانهزانی،
چێنراوزانی : Histology خهواندن
(له نهخۆشخانه) : Hospitilize ئێسكی
بازوو، ئێسكی نێوان ئانیشك
و سهرشان : Humerus كۆمڕ، كۆم،
پشتچهماوه : Humpback ئاڵۆش،
خوریان : Iching, Pruritus ناساز، ناساغ
: Ill, Bad رێخۆڵهی پێچاوپێچ،
بهشێ له ریخۆڵهدرێژه
: Ileum سیستێمی خۆگری (پارێزراو،
بهرگری)، سیتێمی ئیمیون
: Immune system ددانی گیركردوو : Impacted
چاوپرووش، كزی چاو : Imposed
visoin, Poor sight پهككهوتوو، نهتوانینی
ئهنجامدانی سێكس : Impotence له
تاقیگهدا (لابراتۆری-
لابۆر) : In Vitro له لهشدا : In
Vivo بڕانی نهشتهرگهری
: Incise ددانی پێشهوه، ددانی
بڕهر، شیله : Incisor چگهمیزه،
نهتوانینی راگرتنی میز
: Incontinent ئینكۆباتور. دهزگاێكی
كه بۆ ئاگاداری له ساوای
پێنهگهیو بهكار دههێنرێ
: Incubator بێچاره، بێدهرمان
: Incurable هیق، هێلنجدان : Indisposition شیرپهنجهی
كاووخۆ (سست) : Indolent ههوكردن،
تهنینهوه، چڵككردن
: Infection نهخۆشیی پهتایی
: Infectious disease نهزۆكی : Infertility پهنجهی
پهنمیاو/ ئاوساو/ ئاودزكراو
: Inflated toe ئهنفلۆنزا، ههواپهتا
: Influenza پهناڕان، لاڕان : Ingunial
region نینۆك له گۆشتدا چوون
: Ingrown nail ههڵمژ، ئامێری ههڵمژینی
دهرمان، ههڵلوش : Inhaler شرینقه،
ئهمپوڵ : Injection برین : Injury كوتان
: Inoculation بێخهویی، خهوهڕهوینه،
شهواره : Insomnia ئینسۆلین
: Insuline گوێی ناوهوه : Internal ear پسپۆڕی
نهخۆشیی ههناوی : Internist درزی
ڕیخۆڵه : Intestine pleat گلێنهی چاو،
گلاره : Iris داشتن، شوشتن
: Irrigate ههستهوهر، زووههڵچوو
: Irritable ئێسكی سمت : Ischium شهویلگه
: Jaw زهردهوی : Jaundice بهشی
ناوهڕاستی ریخۆڵهباریكه
: Jejunum جومگه، ژێ، گه : Joint وردهدهماری
لامل : Jugular گورچیله : Kidney بهردی
گورچیله : Kidney stone ئهژنۆ، چۆك
: Knee كهشك ئهژنۆ، كڵاوی
ئهژنۆ : Knee-cap بهندی پهنجه
: Knuckle بهلۆكه (زایهنهی
دهرهوهی ژن) : Labia تاقیگه،
لابراتۆری، لاب : Labrtory لهمهز،
مێتۆدی زانی سروشتی. شێوهی
كۆنترۆڵی ههناسهدان
و هاوكاری مێرد (شوو) : Lamaze ڕیخۆڵه
ئهستووره : Large intestine برژانگ
: Lash لاق، قاچ : Leg لێو : Lep گول،
گهڕۆڵ (گهڕ و گول) : Leper گولی،
گهڕوگولی، رێژ، ههوكردنی
پێستی به هۆی باكتێریا
: Leprosy خڕۆكهی سپی : Leucocyte شیرپهنجهی
خوێن، لیوكیمیا : Leukemia لوكۆما،
تانهی سپی سهر چاو : Leukoma پهل،
دهست و قاچ : Limbs زڕنه تووته
: Little finger, pinkie جهرگ : Liver خوێنتێچزان
: Lividity نهرمهی گوێ، كركراگهی
گوێ : Lobe ناوچهیی، خۆجێیی،
ناوخۆیی : Local كۆپانه : Lockjaw دووربینی
: Long sightedness, Hyperopia كهوتنی ددان : Loosening
of the teeth, Periodontitis خاڵی گهڕانهوهی
ژێرهوه : Lower jow bone كهمهرئێشه،
ژانی ناوقهد، بهژنئێشه
: Lumbago كڵۆ، گرێ، پهلمان
: Lump ئێسكی كهوانهی، ئێسكی
مهچهك : Lunate bone سی : Lung ههوكردنی
سیهكان، ئاوسانی سیهكان
: Lung infection زهردهوی جۆری دێلتا
: Lyme خڕۆكهی لیمفیا : Lymphocyte نهخۆشیی
هاری مانگا : Mad cow disease, Jackosberg disease نهخۆشی،
ئازار : Malady مهلاریا، (نهخۆشیێكی
گهرمهسێری به لهرزهتا
و سهرمای سهخت) : Malaria شهویلگهی
خواروو : Mandible ئێسكی شهویلگهی
خواروو، لاماژێریی : Mandibular
bone ددانی شهویلگهی : Mandibular
tooth مۆخی ئیسك : Marrow بڕین و لابردنی
بهشێك یان تهوای مهمك
: Mastectomy ئێسكی شهویلگهی
سهروو، لاماژوریی : Maxillary
bone سورێژه، سورینچك : Measles چاودێری
نهخۆشی، خزمهتی دهرمانی
: Medical care, Nursing, Medical service پشكنینی پزیشكی
: Medical examination تیمار كردن، چارهسهر
كردن، دهرمان كردن : Medical
treatment دهرمان، دهوا : Medicine مادهی
رهنگی رهش و پهڵهی
رهشی سهر پێست : Melanin زیاندار،
بهدگهد، گهنخوو، دوشوان
: Malignant پهردهی منداڵدان،
پهرده ههناو : Membrance of foetus ههوكردنی
پهردهی مێشك، نهخۆشیی
گهشكه : Menigitis له مانگانه
وهستان، وهستانی مانگانه
(قایده) : Menopause مێتاستاز، بڵاوبوونهوهی
نهخۆشی وهك كانسهر
(شیرپهنچه) له بهشێكی
لهشهوه بۆ بهشێكی
تر : Metastasis مهژی ناوهڕاست
: Mid brain گوێی ناوهڕاست : Middle ear پهنجهی
ناوهڕاست : Middle finger مایگرهن،
ژانهسهرهی قورس : Migraine
ددانی شیری : Milk tooth (منداڵ)
له بار چوون، كورتاژی
لهخۆوه : Miscarriage كاكیله، ددانی
هاڕهر : Molar زار، دهم : Mouth زاربهند
: Mouth protection پهردهی چڵمین : Mucous
Membrane ملهخڕه، گوێڕهپه
: Mumps ماسولكه : Muscle ڕیشاڵی ماسولكه
: Muscle fibre پچڕینی ماسولكه : Muscle rupture
ئێشی ماسولكه : Muscular pain سیتهمی
ماسولكه، پێكهاتهی ماسولكه
: Musculature ماسولكهی دڵ : Myocardina نزیكبینی
: Myophia, Short sightedness نینۆك : Nail پشت مل،
پاتك : Nape ناوك : Navel دڵشێواو،
حاڵهتی رشانهوه : Nausea نزیكبین
: Nearsighted مل، ئهستۆ : Neck ئێسكی
پشت سهر : Neck bone ئاوسانی گورچیله
: Nephralgia سیستێمی دهمار : Nerve sysytem
شهوكوێر : Night blind لووت : Nose خوێن
لووت، ڕسكاندن : Nose bleed كونی
لووت : Nostril سڕ، تهزیو، جهمام
: Num پهرهستار، سستهر،
نهخۆشوان : Nurse ئهستووری،
قهڵهوی : Obesity دایهن، دوكتۆری
منداڵبوون : Obsterician ئێسكی پشتسهر
: Ocicput مهڵههم، كرێم : Ointiment پزیشكیی
چاو : Ophthalmology چاڵی چاو، كاناڵی
چاو : Orbit پسپۆڕی نهخۆشیهكانی
ئێسك، ئێسكپزیشك :( Osteopath, Osteopathy
(US پهنمانی ئێسك، ئاوسانی
ئێسك : Osteitis ئێسكپووكی، ئیستۆپۆرۆز
: Oesteoporois چاوئێشه : Ophthalmia نهشتهرگهری،
برینگهری، كردهوهی
نوژداری : Operation ئاوسانی هێلكهگون،
باگون : Orchitis ئاوسانی گوێ
: Otitis هێلكهدان، تۆودان
: Ovary گهرا، پرگه : Ovum ژان،
ئێش، گل (بۆ چاو) : Pain ئاسمانهی
دهم، مهڵاژك : Palate بهری
دهست : Palm of the hand سام، دڵهڕاوكه،
تۆقین : Panic ئێشبڕ، ژانكوژ،
هێوهركهرهوه : Painkiller ئیفلیج
: Palsy پهنكریاس، گلاندی
ههرس و گلاندی نێورژێن،
شیلك : Pancreas ارانۆیا، مانیای
بهدووكهوتن : Paranoia خاڵی
گهڕانهوهی تهنیشت
: Parietal bone زاین : Parturition پاتۆلۆژی،
نهخۆشیزانی : Pathology نهخۆش
: Patient, Sick person سێبهند، دیزهله،
كهڵێن، حهوزی سمت : Pelvis
پهردهی دڵ : Pericardium كۆكهڕهشه
: Petussis دهرمانخانه : Pharmacy دهرمانزانی
--- دهرمانسازی : Pharmacology ناق،
گهروو : Pharynx فیزیۆلۆژی،
زانستی ئهركی ئهندام،
زانستی فهرمانی لهش،
لهش ئهركزانی : Physiology پهردهی
سیهكان : Pieura پاوهڕ، پزدانگ
: Placenta پهتا، درم --- تاعوون
: Plague پلازما، زهرداوی خوێن،
زینچكاو : Plasma لهزگه كردن،
پلاستر كردن، بهگهچ
كردن، جیپس كردن : Plaster, put in plaster نهشتهرگهری
پلاستیك، نهشتهگهری
جوانی : Plastic operation پزوو : Pneumonia دوكتۆر،
پزیشك : Physician, Doctor مادهی رهنگی
(له لهشدا) : Pigment بێوهسیری
: Piles, Hemorrhoid حهب : Pill زیپكه، ئازهبه
: Pimple پلاستر، مشهما : Plaster پهڵهكانی
خوێن : Platelet سنگ خێزان، پزو
: Pnemonia نهخۆشی جومگه : Podarga ژار،
ژههر : Poison ئیفلیجی مندال،
پولیو : Polio دهرزی ئیفلیجی
زارۆیان : Polio jab سهر، پشت
سهر : Poll دهڵهمێز : Polyuria ئاوڵه،
خوریكه : ( Pox, (Varicellae LA زاینی پێشوهخت،
زانی نهبهكام : Premature birth ڕاچیته
(نوسكهی دهرمان كه پزشكێك
دهینوسێت) : Prescription پرۆستات
(گلاندهیهكی پیاوانهیه
كه لیكێك ئهداته دهرهوه
كه لهگهڵ تۆوئاودا
تێكهڵاو دهبێت) : Prostate ئهندامی
دهستكرد، پرۆتێز : Prosthesis رهنگكوێری،
پرۆتانۆپیا : Protanopia بهبهكام،
زاینی پێش كاتی تایبهتی
خۆی : Premature labor سوریاپسیس، نهخۆشی
توێژفڕێدان : Psoriasis دهروونپزیشك،
دهروونزان : Psychiatrist دهروونناس
: Psycholog نهخۆشی دهروونی،
سادار : Psychopath سا، شێتیی هۆشی،
سایكۆز : Psychosis دهواودهرمانی
نهخۆشییهكانی دهروونی
: Psychotropic drugs بهر، بانهگا : Pubes سیلی
سی : Pulmonary tuberculosis ههڵپهلیانی
دهمار، زهرپ پێگهێشتن
به ماسولكه، بریندار
بوون : Pull بیبیلهی چاو, چاوانه
: Pupil كارانتینه. جیاكردنهوهی
مرۆڤ یان ئاژهڵ بۆ بهرگری
له گواستنهوهی نهخۆشی
: Quarantine نهخۆشی هاری، گهستنی
سهگی هار : Rabies پێشوازگهی
دوكتۆر --- پرسگه : Reception ریخۆڵهراسته،
ڕیخۆڵهی پاش : Rectum خڕۆكه
سوورهكانی خوێن : Red blood cells گوێ
سهنگینی، گوێ كپی : Reduced hearing,
Heard of hearing سووری پێست : Redness بهردی
گورچیله : Renal stones, Kidney stones كۆئهندامی
زاوزێ : Reproductive system ڕۆماتیزم،
باداری : Reumatism كۆئهندامی
ههناسه : Respiratory organ بۆری ههناسه
: Respiratory tract دواكهوتوو، ناتوان
: Retarded تۆڕی چاو : Retina ڕۆماتیزمی
جومگه : Rheumatoid arthritis پهراسوو :
Rib ئێسك نهرمی : Rickets برای
تووره، قامكی كلكهوانه
: Ring finger سورێژه : Rubeola, Measles لیك : Salive سالمۆنێلا
(باكتێری؛ نهخۆشیێكی
ههوكردنیه له ڕیخۆڵهكاندا)
: Salmonella; salmonellosis نهشتهر، چهقۆی
تۆێكاری : Scalpel جێگای زام
و برین : Scar سووره گرانهتا
: Scarlet fever, Scarlatina سیكتسۆفرێنی، شیزۆفێرنی
: Schizophrenia ئهسكهرپووت، ئێسكهنهرمه
: Scurvy دهریا گێژی، سهرهگێژهی
دهریا (حاڵ تێكچوون به
هۆی ههژێنی بهلهم)
: Sea sickness سهردوكتۆر : Senior physician سیرۆم،
ئاووگ، ئاوخوێن : Serum كۆئهندامی
زاوزێ : Sexual organ نهخۆشیی گێرهوهی
(درمی) زایهنیهكان : Sexually
transmitted disease نهخۆش : Sick پێڕهقه،
سهرووی گوزینگ : Shin پووز
: Shin muscle قامیشه : Shin bone زۆنا : Shingles, Herpes
Zoster سهرمای تا :Shivers ڕاتهكان،
شۆك (بهخهیرا لاوازبوونی
باری گشتی به هۆی برینی
لهش) : Shock شان، سهرباڵ :
Shoulder دهفهی شان : Shoulder-blade كاریگهری
لابهلا، زیانی لابهلا
: Side-effect, Secondary effect سینوس. كهوری،
گیرفان (كون) له ئێسكی دهموچاودا
كه پهیوهنده به كهوری
لووتهوه : Sinus سینوزیتس،
ئاوسانی سینوسهكان :
Sinusits سكێلهت، ئێسكه پهیكهر
: Skeleton پێست، كهوڵ : Skin كهللهسهر،
كاسهی سهر، مێشكپۆش
: Skull, Cranium له جێچوونی دیسك،
دیسك كهمهر : Slipped disk ڕیخۆڵه
باریكه : Small intestine پژمین : Sneeze, Sneezing پرخه
: Snoring چاڵایی چاو، كاسهی
چاو : Socket كێم : Sore زامی گهروو،
زامی قورگ : Sore throat گهڕووئێشه،
قورگ ئێشه : Sore throat جهمام،
كۆڵنج، كرژ بوونی ماسولكه
: Spasm, Cotraction مۆخی بڕبڕهی پێشت
: Spinal marrow دهماری دڕكاوی : Spinal
cord سپڵ، ههناو : Spleen گۆزینك
(مهچهكی پێ، جومگهی
نێوان لاق و پێ) له جێ دهرچوون
: Sprain one's ankle دهرزی، شرینقه : Squirt
بهژن، باڵا : Stature خاوێنكردن
له میكرۆب، ستێریلیزه
كردن : Sterilization بیستۆكی (ئامێری
گوپێگرتن) پزیشك : Stethoscope گاو،
تهقهڵ : Stich زگ، گهده :
Stomach ئازاری زگ : Stomach trouble دهستهبهر،
برانكار : Strecher هێرش، سهكته
: Stroke نووسینگهی پزشك : ( Surgery,
( Doctor's office US ههتاوبردن، روو
: Sunburn,Tan نهشتهرگهری --- پێشوازگهی
دوكتۆر : Surgery نوژدار : Surgeon نهخۆشیی
فهرهنگی: Syphilis سرنج، دهرزی
شرینقه : Syringe زگ ئێشه : Stomach ache زامی
گهده : Stoamch ulcer چاوخێلی : Strabismus دهرمانی
خوێنبهست/ خوێنبڕ : Styptic پهنمیان،
ههڵئاوسان، باكردن :
Swelling پێی ههڵپهنمیاو/ ههڵئاوساو
: Swollen feet نیشانهی نهخۆشی
: Symptom نهخۆشیی فهرهنگی
: Syphilis قهڵهمه بچوكهی
دهست : Talu فرمێسك : Tear لاجانگ،
بهشێكی نێوچهوان : Temple
بهرزه ئێسك : Terneple bone هێلكهگون،
گون : Testicle كۆپانه، ئهسكهرپوت،
ماسولكه گیران : Tetanus, Lockjaw بێشكهی
مێشك، پلی بینین له مێشكدا
: Thalamus تهراپی، پهریزایی
(دهرمانكردنی نهخۆشی
دهروونی یان فیزیكی)
: Therapy دهرمانكار، پهرایزكار
: Therapist ڕان، گهڵ : Thigh سینگ --- كهڵهی
سینگ، قهفهسهی سینگ
: Thorax پهنجه گهوره : Thumbe قامیشه،
قهڵهمه گهورهی لاق
: Tibia bone زڕهی گۆێ : Tinnitus ئهتهم،
شانه : Tissue ددان : Tooth نیوجهسته.
(لهشی بێسهر، بێدهست
و بێپێ) : Torso, Trunk ئالو، لهوزهتێن
: Tonsil ئالووكهوتن، ئاوسانی
ئاڵوو (لهوزهتێن)، گهرووئێشه
: Tonsillitis بۆریچهی ههوا، كوكره
: Trachea, Windpipe دهزگا : Tract ئهندام
چاندن، پێوهندیدان،
مۆتۆربه كردن : Transplantation نهخۆشیی
ڕێباری : Travel (motion) sickness كۆستی دهروونی،
( شۆكێكی دهروونی) : Trauma چارهسهر،
هاوڵ، تیمار، دهرمان،
سهوا : Treatment كڵاوهی ئهژنۆ،
بهشێك له ئێسكی ران : Trochanter
نیوجهسته. (لهشی بێسهر،
بێدهست و بێپێ) : Trunk, Torso سیل
: Tuberculosis لووه، تومۆر : ( Tumour, (Tumur US رهشه
گرانهتا، كهوتهیی،
تیفوس : Typhous، Typhoid سیرۆژه (حهسبه)
: Typhoid fever, Enteric fever وێنهی تیشكی ئێكس
: X-ray picture برین، زام : Ulcer شهویلگهی
سهرهوه : Upper jow bone جهوههری
میز : Urea بۆریی مێز، مێزڕۆ
: Urethra میز، گمێز : Urine ڤاكسین،
كوتان : Vaccine زێ، زاوزێی دهرهوه
: Vagina دهماری سیگهده،
دهماری ئاواره : Vagus nerve وهردهدهماری
ئهستووربوو --- تووشبوون
به ڤهریكۆس : Varicose ورده
دهمار : Vein سكۆڵه (بهشێك
له دڵ) : Ventricle بڕبڕه : Vertbra سهرگێژه
: Vertigo ههناوی : Visceral ڕشانهوه
: Vomiting بالۆك : Wart خڕۆكه سپیهكانی
خوێن : White blood cells بۆریی ههوا
: Windpipe, Trachea ددانی ژیری (ئهقڵ)
: Wisdom tooth منداڵدان، زاماڵ،
رهحم : Womb, Uteras زامی برین : Wound جومگهی
دهست : Wrist ئێسكی كوڵم : Zygoma
ددانی 12 ساڵه : 12 year tooth ددانی
15 ساڵه : 15 year tooth زهردهتا : Yellow
fever تهخته ئێسكی ڕوو : Yoke bone
ئێسكی روومهت : Zygoma, Cheekbone
زانستی
رامیاری (زانستی سیاسی) --
Political Science
رهبهقگهری،
دهسهڵاتداریهتی بێقهید
و مهرجی : Absolutism 1. بهڕێوبهرایهتی،
ئیداره 2. دامودهزگا،
دهزگای حکوومهت، ماوهی
حکوومهت : Administration باڵوێز :
Ambassador 1. (دهسهڵاتی) ئهریستۆكراتی،
خانهدانسالاری 2. خانهدان،
نهجیبزاده : Aristocracy ئهنارشیزم،
ئاژاوهخوازی، پاشاگهردانی
: Anarchism ئهپارتاید (ههڵاواردنی
رهگهزی له ئهفریكای
باشووری پێشودا) : Apartheid خۆبهستانیهتی،
سهردهستی رهها، فهرمانڕهوایی
رهها : Autarky دهسهڵات 2. دهسهڵاتدار،
حکوومهت، دام، ئۆرگان
: Authority سیستێمی زۆرداری،
دیکاتۆری، ئاۆتۆریتیزم
: Authoritarianism تاكڕهوی، حكومهتی
رهها : Autocracy ئۆتۆنۆمی، خۆبهڕێوبهری
: Autonomy 1. سهر به ئۆتۆنۆمی
2. خۆبهڕێوبهر : Autonomous هاوسهنگی
دهسهڵات : Balance of power بیرۆكراسی،
كاغهزبازی، ئاڵۆزكردن
و بێئهندازه رهچاوكردنی
دام و دهستوری ئیداری
: Bureaucracy سیستێمی دووپهرلهمانی
: Bicameralism وڵاتی دوونهتهوهیی
: Binational state گهڵاڵه، پێشنیاری
یاسا : Bill کابینه، ئهنجومهنی
وهزیران، (ئهمریکا)
ئهنجومهنی دهوڵهت
: Cabinet سیستێمی سهرمایهداری،
کاپیتالیزم : Capitalism هاووڵاتی،
سیتیزهن : Citizen رهگهزنامه
: Citizenship پهیوهندیدار به
شار و هاووڵاتیان و ژیانی
شار، باژێری : Civic زانستی
مهدهنی، زانستی ماف
و ئهرکهکانی هاووڵاتیان
: Civics شهڕی نێوخۆ : Civil war هاوپهیمانی
: Coalition حکوومهتی هاوپهیمانی
: Coalition government (دهسهڵاتی) زۆرهملێی
: Coercion كۆلۆنیالیزم، داگیركاری
: Colonialism 1. لیژنه، کۆمیسیۆن
2. فهرمان : Commission کۆمونیزم
: Communism کۆنفێدراسیۆن، کۆمهڵه،
یهکێتی : Confederation (ئهمریکا)
نوێنهری کۆنگره (پیاو)
: Congressman (ئهمریکا) نوێنهری
کۆنگره (ژن) : Congresswoman هاودهنگی،
رێککهوتنی گشتی، رهزامهندی
گشتی : Consensus پارێزکاری، کۆنسێرڤاتیزم
: Conservatism یاسای بنچینهیی : Constitution ناوچهی
ههڵبژادن : Constituency 1. بنچینهیاساگهری
2. لایهنگری مهشروتیهت:
Constitutionalism رێککهوتنامهی نێودهوڵهتی،
کۆنڤێنشن : Convention راوێژکار
: Counselor (له دابهشكردنهكانی
وڵاتدا) ناوچه : County وڵات :
Country کۆدێتا، لهناوبردنی
حکوومهت : Coup d’tat نوێنهر،
بریکاری خهڵک : Delegate دیموكراتی،
دیموکراسی : Democracy خۆپیشاندان
: Demonstration دێپارتمان، کارگیڕی،
دایره، بهش : Department حکوومهتی
زۆرداریی، دێپۆتیزم،
ئیستیبداد : Despotism دیكتاتۆری،
زۆرهملێی، ملهۆڕیی
: Dictatorship دیکتاتۆر، فهرمانڕهوای
زاڵم، ماڕز : Dictator دیپلۆماسی،
رامیاری : Diplomacy دیپلۆمات،
نوێنهری وڵاتێك (له وڵاتێكی
تردا) : Diplomat پارێزگاری (یاسایی)
دیپلۆماتیکی : Diplomatic immunity ههڵبژاردن
(له ڕێگای دهنگدان) : Election ئێلیت،
کهمینهی خاوهن تازیاری
(ئیمتیاز) تایبهت، ههڵبژارده
: Elite باڵوێزخانه : Embassy ئیمپهراتوریی
: Empire یهکسانی، بهرابهری
: Equality مافی یهکسانی : Equality right سیخوڕی،
شووفاری، زمانگریی : Espionage گرووپی
نهتهوهیی، تاقمی ئێتنیکی
: Ethnic group 1. ئهو بهشهی حکوومهت
که بڕیارێک جێبهجێ
دهکا 2 . جێبهجێکار، راپهڕێنهر
3. سهرۆکی دهوڵهت : Executive
فاشیزم، حکوومهتی فاشیستی
: Fascism فێدراڵیزم، فێدراسیۆن
لهناو سیستێمی یهکێتیدا
: Federalism فێدراسیۆن، یهکێتی،
هاوپهیمانی : Federation فێمینیزم،
بڕوا به بهرابهری ژن
و پیاو : Feminism دهوڵهت، حكوومهت
: Government کاربهدهستی دهوڵهت
: Goverment official فهرماندار : Governor سهرۆکدهوڵهت،
(له سیستێمی پهرلهمانی)
سهرۆکوهزیر : Head of government مافی
مرۆڤ : Human right ئایدیۆلۆژی،
رێباز، رێبیر، بیرۆكه
: Ideology نایهكسانی، نابهرابهری
: Inequality کارتێکردن، ئهسهر،
کاریگهری : Influnce دهستپێشخهری،
پێشههنگاوی : Initiative یاسای
نێونهتهوهیی : International law خۆتێوهردان،
دهستێوهردان، خۆتێههڵکوتان
: Intervention (ئیسپانی) جونتا، کهینوبهینگێڕانی
سیاسی : Junta وڵاتی پاوشایی
: Kingdom یاسا، قانوون : Law یاسادانهر،
نوێنهری ئهنجومهن
: Lawmaker چهپگهری : Leftism پهرلهمان،
ئهنجومهنی یاسادانانی
نیشتمانی، (ئهمریکا)
کۆنگره، ئۆرگانی قانوون
: Legislature رهوای یاسایی، مهشروعیهت
: Legitimacy لیبڕالیزم، ئازادبیری
: Liberalism لۆبی، گرووپی راکێشانی
دهنگ، گرووپی گوشار
:Lobby, Lobbying group حکوومهتی ناوچهیی
: Local goverment حكکوومهتی زۆرینه
: Majority goverment ئهندامی پهرلهمان
: Member of Parliament مارکسیزم، فهلسهفهی
مارکسیست : Marxism شارهوان
: Mayor وهزیر : Minister وهزارهت،
وهزارهتخانه : Ministry كهمایهتی،
کهمینه، كهمهنهتهوایهتی
: Minority حکوومهتی کهمینه
: Minority goverment تێکهڵه ئابوری
: Mixed economy نوێخوازی، مۆدێڕنگهری
: Modernization سیستێمی پاوشایی،
پاوشایهتی، مۆنارکی
: Monarchy سیستێمی چهندحزبی
: Multiparty system شارهوانی : Municipality بهرژهوندیی
نیشتمانی : National interest نیشتمانپهرهستی،
نهتهوهپهرهستی
: Nationalism نازیزم، رێبازی نازی
: Nazism دانوستان، وتووێژ : Negotiation رێكخراوی
نادهوڵهتی :( Non-governmental organization, (NGO ناتوندوتیژی
2. خهباتی بێتوندوتیژی،
بهرههڵستكاریی پاسیڤانه
(ناچالاك، سست) : Nonviolence ئۆلیگارشی،
تاقمڕهوی، زومره، فهرمانڕهوایی
تاقمێ دهوڵهمهند بهسهر
خهڵکهوه : Oligarchy سیستێمی
زاڵی یهک حزبی : One-party-dominant system 1. دژداری،
ناکۆکی، بهرههڵستیی
توند 2. ئۆپوزسیۆن، حزبی
بهرههڵستکار : Opposition رێکخراو،
سازی : Organization پهیمان، بارگاو،
گرێدانک : Pact باوکسالاری،
پاتریارکی : Patriarchy نیشتمانپهروهری،
وڵاتپارێزی، زێددۆستی
: Patriotism ئاشتی، تهبایی : Peace ئاشتیپارێزی
: Peacekeeping پلورالیزم، چهندانیهتی،
رهنگاوڕهنگی : Pluralism پارتی
سیاسی، حزبی رامیاری
: Political party سیاسهتوان، سیاسهتمهدار،
رامیاروان : Politician پڕۆسهری
سیاسی : Politidal process شێوهحکومهت،
شێوهی ئیداره : Polity پۆپیولیزم،
گهلیهتی، سیاسهتێكه
كه لهسهر بنهمای
داخوازیهكانی جهماوهری
سهرچاوه دهگرێ : Populism دهسهڵات
: Power سهرۆککۆمار، پرێزیدنت
: President سهرۆکوهزیر : Prime Minister میرنشین
: Principality پڕۆپاگهنده، راگهیان،
دهلهسه : Propaganda ولایهت،
پارێزگا : Province كۆمار : Republic 1. کۆماری
2. کۆماریخواز 3. (ئهمریکا)
پارتیی کۆماریخواز : Republican کۆماریخوازی
: Republicanism رهگهزپهرهستی،
راسیزم : Racism دهنگدانی گهلی،
ریفراندۆم : Referendum, Plebiscite رژێم،
سیستێمی حکوومهت، ئیداره
: Regime کورسی، جێگا له پهرلهمان
: Seat سێنات : Senate سێناتۆر : Senator سۆسیالیزم،
كۆمهڵگهری، جڤاكیهتی
: Socialism سهروهری، دهسهڵاتداری
: Sovereignty پارێزگا : State (ئهمریکا)
دێپارتمانی (بهش، دایره،
کارگێڕی) کاروباری دهرهوه
: State Department سهندیكالیزم، پهیڕهوی
بنهمای یهكێتی پیشهی
: Syndicalism گومریکی دابڕاو بهسهر
شتومهکی لهدوروهی
وڵات هێنراو : Tariff حكومهتی
تێكنیككارن، تێكنۆكراسی
: Technocracy دهسهڵاتی خودا،
تیۆكراتی، یهزدانسالاری
: Theocracy تێروریزم، ترسكاری
: Terrorism رێککهوتنامه، پهیمان
: Treaty تاكحزبیهتی، تۆتالیتاریزم،
دیكتاتۆری : Totalitarianism (ئهمریكا
و كهنهدا) ناوچه، بهش
: Township 1. حکوومهتی چهوسێنهر
2. ئیستیبداد 3. ستهمکاری،
زۆرداری 3. دهسهڵاتداری
زاڵم : Tyranny بێکاریی : Unemployment رێژهی
بێکاریی : Unemployment rate 1. سوود، کاربهری،
خهیر، قازانج، مفا 2. خزمهتی
شارهوانی وهکوو، ئاو،
کارهبا و گاز : Utility 1. ڤێتۆ
2. مافی ڤێتۆ 3. مان، قهدهغه
: Veto دهنگ : Vote دهنگدهر :
Voter شهڕ : War 1. وڵاتی ئاسایش
(کۆمهڵایهتی) دابینکهر
2. بهرپرسیاریهتی حکوومهت
بۆ باشبژی کۆمهڵایهتی،
دهوڵهتی سۆسیال : Welfare state باشبژیی
(کۆمهڵایهتی)، خۆشگوزهرانی،
ئاسایش : Welfare بێگانهپهرهستی
: Xenocentrism بێگانهترسی، فۆبیای
بێگانه : Xenophobia
رێزمان
--Grammar
بهسته، رازبهر،
ئهبستراكت : Abstract كارا، چالاك
: Active ئاوهڵناو؛ رازا (بۆ
نموونه گهوره، سوور،
خۆشحاڵ) : Adjective ئاوڵناوی
بژاری : Adjunct ئاوهڵكردار،
ئاوهڵفرمان، هۆكهر
: Adverb كورتكراوه، چووكهكراوه
: Abbreviation بریكار : Agent وشهی دژرابهر
: Antonym نیشانهی دهربواردن
(دهركردن)، نیشانهی
خاوهنیهتی، ئهپۆسترۆف
: Apostrophe پیتی پێناسه : Article ناسه
: Auxiliary particle كرداری یاریدهر
: Auxiliary Verb ژمارهی سهرهكی
: Cardinal Number بهشێك له رسته، تیپ،
ههڤۆك : Clause, Sentence جووتهخاڵ
: Colon كۆما، دابڕ، بۆر (،) : Comma دۆخهكانی
بهراورد : Comparison كۆڵكر : Complement لێكدراو
: Compound كۆنكرێت، راستی، سهرخۆیی
(تیوریی؛ دژی ئهبستراكت)
: Concrete مهرجی : Conditional ئامرازی
پهیوهندی، گههاندهك،
پیتی بادانهوه : Conjunction گهردانی
: Conjugate پیتی ماوش : Connective نهبزوێن،
بێدهنگ : Consonant سازدان : Construct بهندهك
(-) : Dash ناسیاو، خۆیا، شینبار
: Definite نیشاندهر : Demonstrative سهیرمهن
: Exclamations بانگنیشان(!) : Exclamations mark مێ
: Feminine رستهی بهرسنوور
: Finite Clause داهاتوو، هاتوو : Future جۆره
: Gender چاوگ، چاوگی كردار :
Infinitive ئامرازی سهرسووڕمان
: Interjection پرسیاریی : Interrogative فرمانی
: Imperative پیت : Letter كرداری سهرهكی،
شاكردار : Lexical Verb ، Main Verb شاڕسته
: Main Clause نیشانه : Mark نێر : Masculine ناو
: Noun ناوگر : Infix نێگهتیڤ،
نهرینی : Negative نێتار، بهدهری،
بێلایهن : Neutral ژماره، رهقهمی
ژماردن : Numeral دۆخی خاوهنیهتی،
دۆخی وهپاڵنراو : Genitive بهركار
: Object دژرابهر : Opposite كهوان،
پهرهنتێز : Bracket, Parenthesis ناكارا
: Passive زوونه، رابردووی ساده
: Past رابردووی گێڕاوهیی
: Past article رابردووی دوور : Perfect كهس
: Person جێناوی كهسیی : Personal Pronoun دهستهواژه،
كورتهقسه، وته : Phrase كۆ :
Plural پۆزێتیڤ، ئهرینی : Positive خاوهنی
: Possesive جێناوی خاوهنی : Possesive Pronoun راگهێنهر
: Predicate پێشگر : Prefix زێدهوشه،
وردهوشه: Preposition ئێسته،
دۆخی كرداری رانهبردوو
: Present جێناو، راناو : Pronoun راوێژ،
بێژه، زاركردن، تهلهفوز
: Pronunciation ناوی تایبهت : Proper Noun چهندێتیپێو
: Quantifier پرسنیشان (?) : Question mark خۆهیی،
ڤهبهیی : Reflexive جێناوی خۆهیی
: Reflexive Pronoun پهیوهندی : Relatives جێناوی
پهیوهندیی : Relative Pronoun جێناوی
دوولایهنه : Reciprocal Pronoun بنه،
ریشه : Root خاڵهدابڕ (;): Semicolon رسته
: Sentence تاك : Singular لارههێڵ : Slash رێنووس
: Spelling ئاگاداری : Statement بكهر،
كریار : Subject وێچوون : Subjunctive پاشگر
: Suffix بهرزترین : Superlative هاوواتا،
هاومانا : Synonym, Synonymous، Thesaurus پێكهاتهی
رسته، رستهنووسی، سینتاكس
: Syntax دهم : Tense تێپهڕ : Transitive خاڵ
(.) : Dot كردار، فرمان : Verb بزوێن،
دهنگدار : Vocabulary وشهدان
: Vocal وشه، پهیڤ، وته : Word جۆری
وشه : Word Class ریزكی وشه، پاشیهكی
وشه : Word order
مافناسی
- زانستی ماف -- Law
ههڵوهشاندنهوه
: Abatement مرۆڤڕفێنی : Abduction دهستههبوون
له-، هاوكاری كردن : Abet مانهوه
: Abode ههڵوهشاندنهوهی
یاسا : Abolish لابردنی قانوون،
ههڵوهشاندنهوهی
یاسا، لهناو بردن : Abrogate بزری،
لهوێنهبوون، ئاماده
نهبوون، نادیاری : Absence ئامادهنهبوو،
نادیار، بزر : Absentee قایلیی،
رهزامهندی، دانپێنانی
رهسمی بۆ دانهوهی
پاره: Acceptance بهردهست،
دهستباری، دهرفهتی
بهكارهێنان، لهدهست،
دهستگهێشتن : Acess رووداو
: Accident به گوێرهی، به گوێن
--- بهپێی : According to تۆمهت، تاوانباركاری
: Accusation تۆمهتبار كردن، تاوانبار
كردن : Accuse دانپێنان، راستی
وتن --- وهرگرنامه --- رهسید
: Acknowlegment بێتاوان دهرچوون،
پاكانه كردن، رزگار
بوون : Acquit بڕیاری بێتاوان
دهرچوون، حوكمی بێگوناهی
: Acquittal پاشبهند، پاشكۆ --- زێده
ـ : Addendum ناونیشانی پۆستی
:( Adress (Postal وهدواخستن، پاشخستن
: Adjourn پاشخشتنهوه، وهدواخستنهوه
: Adjournment حوكم دان، بڕیاردانی
دادگا : Adjudicate حوكم دانهوه،
دادوهری : Adjudication بهڕێوبهرایهتی
: Administration بهڕێوبهر، بریكار
: Administrator دانپێنان، راستی وتن
--- قهبووڵ كردن : Admission لایهنی
بهرانبهر : Adversary, Adversary party ئامۆژگاری
: Advice ئامۆژگاری كردن، راوێژ
كردن : Advise دهستهی راوێژی
/ رێنوێنی : Advisory body سوێندنامه،
باوڕنامه : Affidavit ئهرێنی،
پۆزێتیڤ : Affirmative تهمهنی
یاسای : Age of majority ئهجێندا،
سهرباس، رۆژهڤ، بهرنامهی
كار : Agenda رێككهوتنن : Agreemnt یارمهتی،
كۆمهك، هاریكاری : Aid یارمهتی
شهرعی : Legal aid بیانی، هاووڵاتی
بیانی --- بێگانه : Alien رێدان،
هێشتن، بواردان، روخسهتدان
: Allow یارمهتی ماڵی : Allowance یارمهتی
بژێوی : Maintenance allowance بژێوی : Alimony گۆڕان
: Alteration یهكخستنهوه (-ی چهندان
كۆمپانیا بۆ یهك كۆمپانیا)
: Amalgamation دهورهبهر --- ناوچه،
جێگا : Ambit ههموار كردنی
یاسا : Amend ههمواری یاسا
: Amendment پووچهڵكاری، بهتاڵكاری
: Annulment لهخۆ داكۆكی كردن
:( Answer (to a charge گازنده له حوكمێك
كردن، (به دامێكی باڵاتر)
شكاتكردن، داوای سهر
له نوێ پێداچوونهوهی
(حوكمێك) : Appeal ئاماده بوون
له دادگا --- سهردهرنان،
سهرههڵدان : Appear پاشكۆ،
پاشبهند : Appendix داخوزانامه
: Application داواكار : Applicant داخواز
كردن، داوا كردن : Apply for دامهزراندن
(له كارێكدا) : Appoint ناوراگهیاندن،
پاڵاوتن : Appointment گرتن، دهسبهسهر
كردن : Apprehend قهبووڵی،
رهزامهندی، هاوڕایی،
قایلی : Approval ناوبژی : Arbitration ناوبژیكهر
: Arbitrator شانك، گۆڤانی، دهلیل،
بهڵگه : Arguemnt رێگهچاره،
ههوڵ، كردهوه، ئامادهكاری،
پێكهێنی : Arrangment قهرزی پاشكهوتوو
(نهدراو) : Arrears گرتن، راگرتن،
دهستبهسهر كردن : Arrest
بڕیاری گرتن : Arrest warrant ئاگرنانهوهی
بهئهنقهست، تاوانی
سوتان : Arson بهندی یاسا :
Article دهستدرێژی، ئازاردانی
جهستهیی، هێرشی لهپڕ،
پهلامار : Assault and battery كۆبوونهوه
: Assembly دادوهری هاریكار
: Assistant judge ههوڵدان، تێكۆشین
: Attempt سهلماندن (به یارمهتی
شایهت)، شایهتی دان
: Attest پارێزهر : Attorney پارێزهری
گشتی، دادستێن : Attorney genreal دامودهزگای
دهوڵهتی : Authority بریكاری،
بریكارنامه : Authorization كاربهدهستی
دادی --- فهرمانبهری دهسبهسهرگرتنی
ماڵ و مڵك : Bailiff دهستهبهری
دراوی، كهفالهت : Bail دهستهبهر،
ئهمانهتدار : Bailee دهنگدان
: Ballot مایهپووچ، موفلیس
: Bankrupt مایهپووچی، موفلیسی،
كاولی، تێكشكاوی : Bankruptcy داخوازنامهی
مایهپووچی : Bankrupty petition كۆمهڵهی
پارێزهران : Bar association پارێزهری
دادگای باڵا : Barrister دهستهی
دادوهران : Bench قازانجوهرگر،
قازانجبهركهوتوو :
Beneficiary دووهاوسهری : Bigamy پێشنیاری
یاسا، پیلانی یاساێكی
نوێ : Bill خستنه ئهستۆ،
ههڵپێچان، ناچار كردن
: Bind ناچاری : Binding به ههڕهشه
و چاوسۆری پاره له خهڵك
سهندن، بهزۆر وهرگرتن،
خاوه سهندن : Blackmail تاقیكردنهوهی
خوێن : Blood test ئهنجومهنی
بهڕێوبهرایهتی، رێبهرایهتی،
كۆمیته : Board پهیمان شكێنی،
پێشێلكردنی رێكهوتن
: Breach تاوانی كاری، سهرپێچی
ئهركی ئیداری : Breach of duty سهرپێچی
یاسایی، شكاندنی قانوون
: Breach the law لابردن، لاوهنان،
سڕین : Cancel سڕینهوه، لاوهنانهوه
: Cancellation سهرمایه، دهستمایه
: Capital چاودێری، سهرپهرهشتی
: Care باوڕنامه، بهڵگهنامه
: Certificate شایهتی دان، گهواهی
دان، باوڕنامه پێدان
: Certify بهرهنگاری گردنی
شایهت له دادپرسیدا
: Challenge تاوانبار كردن، گوناهبار
كردن --- تۆمهت، تاوانباركاری
: Charge سهرۆكی دادگا : Chief judge بارودۆخ،
رهوش : Circumstances هاووڵاتی : Citizen
مهدهنی، سیڤیل : Civil داخوازی،
ویست --- بانگهشه : Claim فهرمانبهر
: Clerk سازوبار : Collusion لیژنهی
لێكۆڵینهوه، كۆمیسۆن
: Commission لیژنه، كۆمیته : Committee لێبووردن،
چاوپۆشی : Condonation دانپێنان،
گرتنه ئهستۆی تاوان
: Confession پێكهوژیانی : Cohabitation تاوانكردن،
سهرپێچی كردن : Commit a crime گۆڕینی
سزا، سووككردنی سزا : Commute
هۆی ناچاری : Compelling reason سکاڵا
كردن، گازنده كردن، شكات
كردن : Complain سكاڵا، گازنده،
گلهیی، شكات : Complaint سكاڵاكهر،
گازندهكهر : Complaintan رهزامهندی
دوولایهنه، سازیان،
چارهسهری ناوهندی
: Compromise ناچاری، زۆرهملی
: Compulsory مهحكووم كردن --- مهحكووم
بوون : Condemn كۆكبوون لهسهر،
هاودهنگ، رهزامهندی
گشتی، هاوڕا : Consensus راسپاردن
: Consign پلانی نهێنی، كۆمپلۆ،
كهینوبهین، هاودهستی
: Conspiracy یاسای بنچینهیی،
دهستوری حكومهت :Constitution رێكهوتنناومه،
كۆنتراكت : Contract گواستنهوه،
بهڵگهنامهی گواستنهوه
: Conveyance گوناهبار كردن، مهحكووم
كردن، تاوانبار كردن
: Convict گوناهباری، تاوانباری
: Conviction مافی چاپ : Copyright لێپرسهری
گشتی، كارمهندێكی دهوڵهتی
كه له مهرگی بهگومان
دهكۆڵێتهوه : Coroner ئهنجومهن،
راوێژگه، دیوان : Council رێكهوتن
: Covenant قهرزدهر : Creditor تاوان،
گوناه : Crime یاسای تاوانی،
مافی سزای : Criminal law دواندن،
لێپرسینهوه به زهبر
: Cross-examination سهرپهرهشتی (منداڵ)
: Custody گومریكی، باجی گومریك
: Customs duty زیان، زهرهر، خهسار
: Damages سزای مهرگ : Death penalty كۆچكردوو،
مردوو، خوالێخۆشبوو :
Deceased قهرزدار : Debtor سهربڕین
: Decapitation بهڵگهنامهێكی
ئیمزاكراو لهمهر سامانی
ههرمانی (نهگۆڕ) : Deed وادانین،
وازانین : Deem قۆڵبڕی، دهستبڕی،
ههڵهخهرجی پاره یا
سامانی كهسێكی تر، دزینی
پاره : Defalcation ناوزڕاندن، بهدناوكردن،
تۆمهت، سووكایهتی
پێكردن : Defamation بهتاڵ، پووچهڵ
--- بهندی یاسایی : Defeasance (لایهنی)
تۆمهتبار، داوا لهسهر
تۆماركراو : Defendant بهئهنقهست
: Deliberate, Intentional گهڕاندنهوه،
وهدهرنان، دیپۆرتكردنهوه
: Deportation بهڵگهنامهی شایهتی،
گهواهی :Deposition نهوه، وهچه
: Descendant راگرتن، دهستبهسهر
كردن، گرتن : Detain دهسبهسهر
كراو، گیراو، بهندكراو
: Detainee دهستبهسهری، گلدانهوه،
راگرتن : Detention بڕیاری گیران
دهسبهسهری : Detention order ماوهی
گیران دهستبهسهری
: Detention period یهكلاكردنهوه
--- بڕیاری یهكاڵایی : Determination
داوای قهزایی (دادپرسی،
پرۆسهی یاسایی) بۆ بهدهستهینانهوی
مڵكی كهسی : Detinue دیپلۆمات،
نوێنهری وڵاتێك (له وڵاتێكی
تردا) : Diplomat رێنوێنی : Directions ههڵپهسارتن،
دهر كردن، بهردان،
ئازاد كردن : Discharge به دڵخوازیی،
سهرپشكی، به ویستی
خۆ : Discretionary پارهدان : Disbursement دهر
كردن --- رهد كردنهوهی
گازنده (دادخوازی) : Dismiss كێشه،
ناكۆكی : Dispute جودابیر، بهرههڵهست
: Dissident دابهزاندن، پلهكهمكردن
: Disrate كۆتایی پێهێنان (-ی هاوسهری
یان هاوبهشی بازرگانی)،
دوایی هێنان --- داڕووخان،
تێكچوون، تهفرووتوونا
بوون : Dissolution دهستبهسهر
گرتنهوه : Distraint ناوچه، دهڤهر،
ههرێم : District دادگای ههرێم
: District court ئهندامی دادگای ههرێم،
دادوهر : District court judge جیابوونهوه،
تهڵاق : Divorce لیستهی دادگا،
تۆماری داوایی (گهلیش،
كێشه) دادگا : Docket بهڵگهنامهی
دوكتۆر : Doctor´s certificate زانستی ماف،
دۆكترین : Doctrine بهڵگه، شانك،
سهنهد : Document بهڵگهنامه
: Documentary evidence بواری لێهاتووی :
Domain جێگهی مانهوه، بارهگه،
نیشتنگه، ماڵ : Domicile گهڵاڵه،
رهشنووس، پێشنووس : Draft
سهرخۆش : Drunk خانووی دووبنهماڵهیی
(به دوو دهرگاوه)، دوبلێكس
: Duplex زۆرهملی نایاسایی،
زهبر، زۆر : Duress ئهرك --- باج
--- خهرج : Duty مافی بهرسنوركردنی
سامان، بهندایهتی :
Easement جێبهجی كردن، راپهڕاندن،
ئهنجام دان : Effectuate رزگاری،
ئازادی : Emancipation ئابڵۆقه، گهمارۆی
ئابوری : Embargo ههڵهخهرجكی
كردن، دزینی ئهو پارهی
كه بهرپرسیت : Embezzle دهستمز،
مووچه، ههقدهس : Emolument كارمهند،
كاركهر، فهرمانبهر
: Employee كار، ئیش، خزمهت،
جێگا : Employment بنكهی كار : Employment
office خاوهنكار : Emplyer یاسا دهركردن
: Enactment دهركردنی یاسا، پهسهند
كردنی یاسا : Enact a bill ئیمزای
پشت بهڵگهێك : Endorsement دهستئاوێز،
بهخشین : Endowment بهكار گرتن
: Engage یهكسانی : Equal opportunities دادپهروهری،
ئینساف، بهرابهری :
Equity ههڵه : Error ههڵاتن، راكردن
: Escape گهڕانهوهی سامان
بۆ دهوڵهت : Escheat تهخمین،
مهزنده كردن، خهملاندن
: Estimate كوشتنی بێئازار : Euthanasia
رووداو، بهسهرهات
: Event بهڵگه، شایهتی : Evidence
تاوتوێكردن، ههڵسهنگاندن
--- لێكۆڵینهوه --- لێپرسی
: Examination لێپرسینی شایهت : Examination
of a witness پاكانه كردن، بێتاوان
دهرخستن : Exculpate راپهڕێنهر،
جێبهجێكار : Executor ئاوارته،
ههڵاوێردی : Exception لهڕاده
بهدهر، زیاده : Excessive بهڵگهی
پیشاندراو له دادگا : Exhibit
كردنه دهرهوه، رتاندن
: Expel خهرخی : Expenditure تێچوون،
خهراج : Expenses پسپۆڕ، شارهزا
: Expert شارهزایی تایبهت
: Expertise كاتی بهسهرچوو : Expired
time فرۆشی زۆرهملی زهوی
به دهوڵهت، دهستبهسهردا
گرتنی ماڵ و مڵك : Expropriation دهرهونان،
دهركردن : Expulsion سڕینهوه
: Expunge بهزۆر وهرگرتن، بهدهستهێنان
یا لێسهندنی شتێك له
رێگای ههڕهشهوه،
خاوه سهندن : Extortion بهدهستهو
دان، دانهدهست، تهسلیم
: Extradition نائاسایی --- سهیرمان
: Extraordinary چاونێر، شایهتی بهچاودیتوو
: Eyewitness لهبار --- دادوهرانه
--- ههرزان : Fair دادپهروهری،
دادوهری : Fairness چهوت، ناراست
: False تاوانی گهوره، جهنایهت،
كهتن : Felony هێنان بۆ دادگا
. Fetch ئهمانهتدار، وهسیهتكار
: Fiduciary فایل، دۆسیه : File حوكمی
كۆتایی، بڕیاری داویی
: Final order قهرهبوو، بژاره،
غهرامه، خهسارهت
: Fine باجـ --- بوودجه ـ : Fiscal بوودجهی
ساڵ : Fiscal year لابردنی مافی لهگرهو
دهرهێنان : Foreclosure كهسی
بیانی : Foreigner پزیشكی قانوونی
: Forensic medicine دهروونپزیشكی
قانوونی : Forenisc psychiatry لهكیس دان،
لهدهستدان : Forfeit فۆرم :
Form رهسمی، فهرمی : Formal قۆڵبڕ،
دهسبڕ، فهندهكباز،
ساختهچی : Fraud بهخۆڕایی،
ههوانته، بهلاش : Free of cost
ئازادی، سهربهستی
: Freedom مڵكی رهبهق، خاوهنیهتی
سهربهست : Freehold ههڵهاتوو
(له دادگا)، راكردوو --- پهنابهر
: Fugitive دانوستانی (كۆبوونهوه)
گشتی : Full session بانگێشتكردنی
قهرزدار بۆ دادگا : Garnishment
چهكوشی دادگا : Gavel گشتی
: General مایهپووچ بوون : Go bankrupt شتوومهك،
كاڵا : Goods هۆ، سۆنگه : Ground دهستهبهر،
متمانهدهر، زامن : Guarantor
سهرپهرهشت، چاودێر
: Guardian تاوان، گوناه : Guilt تاوانبار،
گوناهبار، تاوانكار،
مهحكووم : Gulity بهخشین ---
یارمهتی --- هێشتن --- دانپێنان
: Grant ئازار، دڵئێشانی،
ههراسانی، ئارێشه، زیزكاری
: Harassment شایهتی دهست دووهم
: Hearsay دانوستانی دادگا : Hearing
كۆسپ، لهمپهڕ، ئاستهنگ
: Hindrance به كرێگرتن --- بژاره،
قهرهبوو : Hire پشوو، وهچان
: Holiday مرۆڤكوژی، تاوانی
كوشتن : Homicide نامووس : Honour بارمته
: Hostage پێناسنامه، كارتی پێناسه
: ID, Idenity card نهزانی، نهفامی
: Ignorance نایاسایی، ناقانوونی،
ناشهرعی : Illegal ناقانوونی
: Illicit كۆچبهر : Immigrant بێلایهنانه،
دادپهروهرانه :
Impartial زیندان، بهنیدخانه
: Imprisonment نالهبار، نابهجێ
--- ناڕهوا : Inapplicable ناگونجاو
--- نادروست : Inappropriate داهات : Income گێچهڵ،
دهردیسهر، نارهحهتی،
ئازار : Inconvenience نادروست، ناراست
: Incorrect تۆمهت، تاوانباركاری
: Incrimination, Indictiment, Charge منداڵ، ساوا : Infant
ناڕهسمی، نافهرمی
: Informal پێشێلكاری --- سهرپێچی
: Infringement میرات : inheritance بێدادی،
نادادپهروهری، بێئینسافی
: Injustice بهندی، زیندانی : Inmate
بێتاوان، بێگوناه
: Innocent لێپرسینهوه : Inquiry مهترسی،
ریسك : Jeopardy دادوهر، قازی،
حاكم : Judge بڕیاری دادگا :
Judgment سوێندی شهرعی : Judicial oath ههرزهكار،
لاو، گهنج : Juvenile تاوانی
ههرزهكاران : Juvenile delinquent كار،
كار ـ : Labour مافی كار : Labour exchange law بنكهی
كار : Labour agency كهمی، كهمایهسی
: Lack دادگای مڵك (دهوڵهت،
زهویوزار) : Land tribunal مافناسی،
زانستی ماف: Law, Jurisprudence هۆی شهرعی
بۆ ئامادهنهبوون (له
دادگا) : Lawful absence داوای قهزایی،
پرۆسهی دادی : Lawsuit بۆندی
كرێ : Lease مافناس، مافزان،
یاسازان : Legal expert, Legal staff بهرپرس
: Liable ئازادی، سهربهستی
: Liberty مهودا، مۆڵهتی كاتی
: Limit, Time limit بهرسنووری، سنوورداری
: Limitation جێگر، جێنشین : Locum دادگای
خواروو : Lower court هاوسهری،
ژنومێردی، پهیمانی هاوسهری
: Marriage ژنومێردی : Matrimony كردهوه،
چارهسهری، ههوڵ، مامهڵه
: Measure لێكۆڵینهوهی پزیشكی
: Medical examination ناوبژی : Mediation پزیشكی
قانوونی : Medo-legal expert كهمتهمهن،
مێرمنداڵ، لاو : Minor تۆمار،
پرۆتۆكۆل : Minutes تاوانی بچووك،
سهرپێچی : Misdemeanour تاوانی كاری،
سهرپێچی ئیداری، گهندهڵی
ئیداری : Malfeasance بهكارهێنانی
نابهجێ، خراپ بهكارهێنان
: Misuse داشكاندنی سزا : Mitigate سۆنگه،
هۆ، مۆتیڤ : Motive شارهوانی
: Municipality وتووێژ : Negotioation ناچاری
: Non-optional سوێند : Oath بهرههڵهستی
: Objection ئهركی راگرتنی نهێنه
: Obligation of secrecy پهیڕهوی كردنی
یاسا : Observe the law سهرپێچكار،
تاوانبار : Offender فهرمانگه،
نووسینگه، ئۆفیس : Office كاربهدهست،
فهرمانبهر، كارمهند
: Officer گشتی : Official بهڵگهنامه،
سهنهد، پهیام؛ نامه
: Official letter را، مهبهست --- تێڕوانین
--- رای پسپۆڕ : Opinon ركابهر،
بهرانبهر : Opponent زاری : Oral
دهستور، حوكم، بڕیار
: Order رهد كردن --- ههڵوهشاندنهوهی
بڕیاری پێشوو : Overrule بهندی
یاسا : Paragraph لێخۆشبوون، لێبوورین
: Pardon دایكوباوكێتی : Parenthood ئازادی
مهرجی --- به شهرتی بهردان
: Parole راگهیاندنی حوكم،
راگهیاندنی بڕیاری دادگا
: Pass a sentnece, Pass a judgment سزای دراوی : Pecuniary penalty
ماوهی بهرسنووری : Period
of limitiaton مهترسی، ریسك، خهتهر
: Peril شایهتی بهدرۆ : Perjury مانهوهی
دایمی : Permanent abode تاوانبار : Perpetrator
داخوازی تاوانباركردن
: Plaint شكاتكهر، سكڵاكهر
: Plaintiff پێشنیار، داخواز،
داوا : Petiotion, Clain, Motion بیانوو، دادخوازی،
پاڕانهوه، لاڵینهوه
: Plea ودواخستن، پاشخشتن
: Postponement سهرهتا، دهستپێك
: Preamble مافی بهرایی : Preference داوای
ئازادی چاپهمهنی : Press
libel case زیندانی، بهندی
: Prisoner نهێنی، شارهوه : Privileged هۆی
شیمانهی/ ئیحتیماڵی
: Probable cause حوكمی مهرجی --- چاودێری
: Probation سامان، مڵك، خانووبهره،
زهویوزار : Property داوا له
دژ بهرزكردنهوه، شكات
لێكردن، سهر له دوونان
: Prosecute دادستێن : Prosecuting attorney داواكار،
پارێزهری گشتی : Prosecutor دادگای،
دادپرسی : Proecution رهخنه : Protest سهلماندن
: Prove بهند، دهستور : Provision دهستپێكی،
سهرهتایی : Provisional بریكارنامه،
بریكار، نوێنهرایهتی
: Proxy گشتی : Public سزا --- سزادان
: Punish سزا : Punishment لابردن، سڕینهوه،
ههڵوهشاندنهی حوكم
یا بڕیاڕ : Quash لێپرسینهوه
: Questioning كاربهدهستی مایهپووچی،
كارگێڕی موفلیسی : Receiver تۆماركار
: Recording clerk راستكردنهوه، چاككردنهوه
: Retification راستكردن، چاككردن
: Rectify پهنابهر : Refugee رهد،
بهرپهرچی، وهڵامی
رهدی : Refusal رێنوێنی، ئامۆژگاری،
پێشنیار --- دهستور، یاسا
: Regulation دانهوه --- قهرهبوو
كردن، بژاردن : Reimburse رهد،
بهرپهرچی، وهڵامی
رهدی : Rejection كهسوكار، خزم
: Next of skin, Relative مافی هاتوچوو : Right of access
رزگار كردن، ئازاد كردن
: Release بڕیاری دادگای باڵا
بۆ سهر له نوێ لێكۆڵینهوی
داواێك : Remand قهرهبو، بژاره
: Remedy شێوهێك بۆ سهر لهنوێ
لێكۆڵینهوهی داواێك
: Remedies نوێنهرایهتی كردن
: Represent چارهنووساز، یهكلاكهرهوه،
دوابڕیار : Resolution پێداچوونهوه،
چاوپێخشانهوه : Reviw ههڵوهشاندنهوه
--- ههڵگرتنهوه : Revoke ههق،
ماف : Right كاردار، رازگر،
سكرتێر : Secretary دهنگدانی
نهێنی : Secret ballot دهستبهسهر
گرتن، زهوت كردن، داگیر
كردن : Seize حوكم، بڕیاری
دادگا ---- حوكم دهر كردن،
مهحكووم كردن : Sentence مهحكووم
كراو : Sentenced زهوت، دهسربهسهرگرتنی
كاتیی بهسهر سامانی
كهسێكی قهرزار : Sequestration یهكاڵاكردن
(یهكلاییكردن)، بڕینهوه
: Settle ئیمزا، واژۆ : Signature پارێزهر
: Soliciter ژن، مێرد : Spouse كارمهند،
ستاف : Staff یاسا، قانوون ---
دهستوری حكومهت، یاسای
بنچینهی : Statue كتێبی یاسا
: Staute book مانهوه، راگیربوون،
وهستن : Stay یارمهتی، باربوو،
یارمهتی ماڵی، پاڵپشتوو
: Subsidy دادخوازی كردن، شكات
كردن : Sue ئازاركێشان، كوێرهوهری
دێتن --- تهنگانه : Suffering دادخوازی،
گازنده : Suit بانگكردن (بۆ
دادگا)، داوا كردن : Summons بڕیاری
ئامادهبوون له دادگا،
بانگێشتنامه : Summons دادگای
باڵا :Superior court چاودێری : Supervision چاودێر
: Supervisor گومانبار، گومانلێكراو،
بهگومان : Suspect ههڵوهشاندنهوه
بۆ ماوهێك، راگرتن،
دهستبهتاڵ كردن : Suspend وتووێژ
: Talks كاتی، دهمی : Temporary كرێداری،
مڵكی بهكرێ، ماوهی
كرێداری : Tenancy كرێدار : Tenant مهودا،
مۆڵهت --- مهرج، شهرت
: Term وهسیهتنامه : Testament شایهتی
دان : Testify گهواهی، شایهتی
: Testimonial وتهی شایهت، گهواهی
شایهت : Testimony دادپرسی، دادوهری
: Trial دادگای تایبهت، تریبوناڵ
: Tribunal وهسیهتكار : Trustee هاوڕا،
هاودهنگ --- سهرجهم : Unanimous
بهرهنگار نهبوو،
رهد نهبوو، بێ چهندوچوونی
: Unchallenged نادادی، نائینسافی
: Unjust نایاسای، ناقانوونی
: Unlawful یاسای نهنووسراو
(نهریتی، سوننهتی)
: Unwritten law رهوا، قانوونی --- بهكار
--- جێی متمانه : Valid دهقاودهق،
وشه به وشه : Verbatim حوكم،
بڕیاری دادگا، رای دادگا
: Verdict پێشێلكردن : Violate بێڕهوا،
بێبایی، بهتاڵ : Void ناڕاست،
نادروست : Wrong سهرپێچكارانی
گهنج : Young offenders
وێژه-
ئهدهبیات - Litterature
دهرههست،
ئهبستراكت، ناخۆیا،
ناپتهوه، ههڵماڵیاو
: Abstract جهخت --- شێوهزار : Accent پهردهشانۆ،
ئهكت، پارچهێك له شانۆ،
بهش : Act جوانپهرهستی،
ئێستاتیزم : Aestheticism چیرۆكی
هێمایی، ئالێگۆری، كینایه
: Allegory دووبارهبوونهوهی
پیتێك له دێڕێكی شیعردا،
سهروای دهستپێكی نێوان
وشه كه به ههمان دهنگ
دهستپێدهكاتهوه :
Alliteration ئاماژه، هێما : Allusion ڵێڵی،
تهمومژی، نادیاری
: Ambiguity وێكچووی، ئانالۆژی،
هاوتایی، هاوسانی : Analogy
كورتیلهچیرۆك : Anecdote دژهپاڵهوان
--- بهرههڵستكار، نهیار،
دوژمن : Antagonist مرۆڤبیچمگهری،
بهجهستهكاری : Anthropomorphism بۆچوون،
رێباز : Approach نموونهی سهرهتایی،
ئاركێتیپ، مۆدێڵ : Archetype هاودهنگی
--- نیوسهروا : Assonance خوێنهر
(-ی نووسهر) : Audience خۆژیاننامه
: Autobiography بهلاد، سترانی چیرۆكیی
نهتهوهی، ههڵبهستی
ئهفسانهیی: Ballad رازاندنهوهی
سهیر و سهمهر، بارۆك،
رێچكهێك له نێو هونهر،
مووزیك، ئهدهبیات،
و ...هتد. به شكڵگهلێكی خهملێندراوی
سهنگین : Baroque ژیاننامه،
بایۆگرافی : Biography گاڵتهجاڕی،
ترانهیی، تهوزهیی
: Burlesque ئاههنگ، ریتم، كێش
: Burlesque وهستانی ههڵبهست
له ناوهڕاستی رستهدا
: Caesura دهروونپاكژكاری،
پاك و خاوێنكردنی نهفس
له رێگهی هونهرهوه
: Catharsis كاراكتهر، كهسێك
له بهرههمێكی ئهدهبیدا،
كهسایهتی : Character دهستهی
ئهكتهرانی سهر شانۆ
له درامای كهونی یۆنانیدا
--- دهستهی گۆرانیبێژان،
دهنگهوهره، کۆڕ : Chorus
تۆماری رووداوهكان
بهپێی ریزی مێژووی،
كرۆنیك، مێژووچكه : Chronicle كلاسیك،
پهیوهنددار به ئهدهبیاتی
كهون (-ی یۆنان یا رۆم) :
Classical كلاسیزم، پهیڕهوی
له رێبازگهلی یۆنان
و رۆم، رێچكهی (ستایل)
كهون له وێژه و هونهردا
: Classicism پۆپكه، ترۆپك، كهمت،
خاڵی وهرچهرخانی چیرۆكێك؛
ئهو دههـهی كه كێشهوبهرهكان
(ململانێكان) له بهرزترین
ئاستدان : Climax دهستهواژهی
ئاخاوتنی : Colloquialism كۆمێدی،
شانۆی پێكهنیناوی :
Comedy هاوئاههنگی، هاودهنگی
: Consonance زێدهمانا، واتای
راگهێندهری، واتهی
تهنیشتی، ئهو زیادهچهمكانه
كه بهسهر وشهێك دابڕوان
: Connotation هاوسهروا، سهروا
هاوبهش : Co-rhyming كۆنكرێت،
بهرجهسته، "راستهقینه"
: Concrete كێشهوبهره، ململانێ
: Conflict جووتخشتهكی، دووبهیتی
: Couplet رهخنهی ئهدهبی
: Criticism واتایی، پێناسهیی
--- مانای ههقیقی وشهێك
: Denotation ئهنجام، ئاكام، بهرئهنجام
: Denouement پێناسه، تاریف، وهسف
: Description چیرۆكی پۆلیسی : Detective Story
دیالۆگ، وتووێژ : Dialogue دهفتهری
بیرهوهری : Diary (بهرههمی
ئهدهبی) فێركارانه،
راهێنانی : Didactic بهڵگهیی
: Documentary گهڵاڵهی سهرهتایی
: Draft شانۆ، دراما : Drama سروودی
شوانی، شیعری گوندی : Eclogue
پهژارهشیعر، چامهی
ماتهم، سیاچهمانه :
Elegy رهوانبێژ، خۆشدوو،
جوانپهیڤ، قسهخۆش :
Eloquent رهوانوێژی، خۆشدووی،
جوانپهیڤی --- هونهری
ئاخاوتن : Eloquence سۆزیاری،
ئیمپاتی، هاوسۆزی، هاودڵی
(چوونهنێوهوهی ههستی
كهسێكی تر و تێگهیشتنی
ئهوهی ئهو ههستی
پێدهكا) : Empathy شیعری چیرۆكی
: Epic ئێپیگرام، نوكته : Epigram دوواوته،
كۆتایی شیعر : Epilogue رووداو،
بهسهرهاتێكی گچكه
(ناگرنگ) : Episode نهخشی سهر
كێڵ و گۆڕ، گۆڕنامه : Epitaph نازناو،
پهسن : Epithet وتار : Essay كورتهچیرۆك
(به پهیامێكی رهوشتی)
: Exemplum راڤه، شرۆڤه : Exposition ئهفسانه،
چێرۆكی ئاكاری، چیرۆكی
ههڵبهستراو : Fable چێرۆك
(-ی ئهفسانهی) : Fairy Tale فانتازیا
(جۆرێك له ئهدهبیاتی
چیرۆكیی مۆدێڕن به جێگا،
روخسار و رووداوگهلی
خهیاڵاوی ) : Fantasy چیرۆكی
خهیاڵاوی : Fiction فلاش بهك،
پاشڕوان، گهڕانهوه
بۆ ڕابردوو : Flashback فۆلكلۆر،
دابونهریت و ئهفسانهی
بهجێماوی كهلتوور
یان گرووپێك له خهڵك
: Folklore چیرۆكی نهتهوهیی
: Folktale شكڵگهری، فۆرمالیزم،
بیچمخوازی : Formalism ئایهندهخوازی،
فوتوریزم : Futurism چهشنی بهرههمی
ئهدهبی، ژانێری ئهدهبی
: Genre نیوسهروا : Half rhyme هێلێنیزم،
پهیڕهوی كردنی فكر
و رێچكهی یۆنانیی كهون
: Hellenism دوازدهبڕگهیی : Hexameter
مرۆڤخوازی، مرۆڤپهروهری،
پساتپهرهستی : Humanism سروودی
ئاینی : Hymn فشهكاری، (زێدهرهوی،
پێوهنان) : Hyperbole ناسنامه
: Identity ئیدیۆم، دهربڕینی
زاری --- زاراوه، زمانی تایبهت
: Idiom وههم، خهیاڵی خاو،
ساوێر، خۆخڵهتان : Illusion وێنای
ئهدهبی : Imagery مۆنۆلۆگی
ناخی : Interior monologue سهروای ناوهكی
: Internal ryhme ناودهق : Intertext تهوهس،
توانج : Irony رۆژنامهوانی،
رۆژنامهگهری : Journalism دێڕهشیعر
: Line وێژه، ئهدهبیات،
بهرههمی نووسراوی :
Litterature زمانی ئهدهبی : Literal Language
ئهدهبی : Literary چامهی ئهڤینی
: Love poem لیریك، شیعری بهزمی
: Lyrics دهستنووس : Manuscript مێلۆدراما،
شانۆگهریی ههستبزوێن
و ورووژێنهر : Melodrama بیرهوهری.
بیرهوهری جیاوازه لهگهڵ
خۆژیاننامه چونكه بایهخ
به بهسهرهات و ژیانی
خودی نووسهرهكه نادا
: Memoirs رهخنهی رهخنه : Metacriticism
مێتافۆر، خوازه : Metaphor كێش
: Meter, Metre كێشناسی : Mitrics مۆدهڕنیزم،
نوێخوازی : Modernism مۆنۆلۆگ،
تاكدوانی، لهگهڵ خۆ
دوان : Monologue ئهفسانه : Myth میتۆلۆژی،
كۆمهڵه ئهفسانه : Mythology چیرۆك،
گێڕانهوه، حیكایهت
: Narration گێڕهوهر، چیرۆكبێژ
: Narrator گوێگر : Narratee نیوكلاسیزم
(كلاسیزمی نوێ)، رێبازێك
كه پهیڕهوی ئهدهبیاتی
كهونی (ئهنتیكی) كلاسیكی
دهكات : Neoclassicism رۆمان : Novel كورتهڕۆمان
: Novlette شێعری ههشت خشتهكی،
ئۆكتاڤ : Octave پارچه شێعری
بهزمی، چامهی گۆرانی
: Ode ئۆپێرا، شانۆگهری
به مووزیك و ههڵبهست
: Opera ئاخاوتن، لێدوان : Oration
دهستهواژهێك به دوو
وشهی دژانبهر (هاودژ)
: Oxymoron بهندبێژ : Panegyrist ههموو
خودایی --- یهكێتی ههبوونی:
Pantheism چیرۆكی رهوشتی : Parable شانبهشانی،
بهراوڕێكی، هاوبهری،
میتودی بهراوردكردنی
دوو هزر : Parallelism كاراكتهری
(كهسێك) بهرههمێكی
ئهدهبی : Persona دزیی ئهدهبی
: Plagiarism پارۆدی، لاسایی گاڵتهجاڕیانهی
بهرههمێكی جیددی ئهدهبی
: Parody شیعری شوانكارهیی
: Pastoral پێنجیهكهیی : Pentameter دواندنی
شتی بێگیان --- بهمرۆڤی
كردن : Personification, Prosopopoeia دیاردهناسی
: Phenomenology چیرۆكێك كه پاڵهوانهكی
فێڵباز و ساختهچی بێ
: Picaresque Novel گهڵاڵه، گرێ، تانوپۆ،
نهخشهی رووداوهكانی
چیرۆك یان رۆمان له رهخنهی
ئهدهبیدا : Plot چامه، هونراوه،
ههڵبهست، شێعر، هۆزان
: Poem هۆزانوان، شاعیر، ههڵبهستوان
: Poet هۆزان، شێعر، هۆنراوه
: Poetry پهخشانهشیعر : Poetic prose بهرههمی
مشتومڕههڵگر : Polemic پۆرنۆگرافی،
نووسراوه یان بڵاوكراوێك
كه دنهدهری ههوهسی
سێكسه : Pornography پۆستمۆدهڕنیزم،
رێبازێكی ئهدهبی و
هونهری كه لای وایه ئیتر
مۆدهنزیم باوی نهماوه
: Postmodernism دێڕینخوازی، رهسهنپهرهستی
: Primitivism پێشهكی، پێشوتار
: Prologue پهخشان : Prose پاڵهوانی
چیرۆك، كاراكتهری سهرهكی
داستانێك : Protagonist پهندی
پێشینان : Proverb زڕناو (-ی نووسهر)
: Pseudonym یاری وشه : Pun چوارینه،
شێعری چوار خشتهكی : Quatrain
راستهقینخوازی، ریالیزم
: Realism سهرهدهنگ، پارچهێك
كه له شێعرێكدا دووپات
دهبێتهوه : Refrain هۆڕێزان،
رێنێسانس : Renaissance كۆتایی،
ئهو بهشهی چیرۆك كه
كێشهوبهرهكان (ململانێكان)
چارهسهر كراون : Resolution هونهری
دوان (ئاخاوتن)، ریتۆریك
: Rhetoric ریتم، كیشی شێعر : Rhythm مهتهڵ
: Riddle رۆمانی ئهڤینی، ئهفسانه
: Romance سهروا، پاشهڵ : Rhyme ریتم،
كێش : Rhytm ساتیر، تهنز : Satire
لێكدانهوهی ههڵبهست
: Scansion دیمهن --- شانۆ، سێن :
Scene چیرۆكی خهیاڵی زانستی،
ساینس فیكشن، چیرۆكێكی
ئایهندهیی به جهخت
لهسهر تێكنیك و گهشتی
ئاسمانی : Science Fiction سیمۆلۆژی،
ئاماژهناسی : Semiology هێماناسی،
زانستی هێما : Semiotics شێعری
شهش دیڕ، شهشێنه،
دواین شهش دێڕی سۆنێت
: Sestet شوێن و كات : Setting كورتیلهچیرۆك
: Short story لێكچووان، بهراودكاری
: Simile تاكوێژی : Soliloquy سۆنێت،
چامهێكی 14 نیوهدێڕی
: Sonnet یهكهی ریتمی شێعری
: Spondee بهندی شێعر : Stanza ستێریۆتایپ،
كڵیشه، چهمك یا وێنهێكی
زۆرسادهكراو : Stereotype پێكهاته،
رۆنان : Structure بونیادخوازی
: Structuralism ژێرچیرۆك : Subplot ورووژاوی،
گرژیی بهلهزهت --- دڕدۆنگی،
دوودڵی : Suspense رێچكه، شێواز
: Style سیمبۆڵ، رهمز، هێما
: Symbol هێماگهری، سیمبۆڵیزم
: Symbolism بڕگه (-ی وشه) : Syllable بهرئهنجامی
لۆژیكی : Syllogism دهق، تێكست
: Text شیكاریی ئهدهبی : Textual
Criticism خاڵی سهرهكی، تێم،
باس، بابهت : Theme تێز، وتار
و خاڵی مشتوومڕلهسهر
: Thesis ئاواز : Tone مهرگهسات،
تراژێدیا : Tragedy تراژیكۆمێدی
: Tragecomedy خاڵی وهرچهرخان
: Turning point یهكایهتی، دهستووری
پێكهاتهی شانۆیی : Unities یوتۆپیا،
داهاتووێكی ئایدیالی
(نموونهیی) : Utopia راستئاسا،
روخساری راستی : Verisimilitude كۆپڵهشیعر
--- ههڵبهست : Verse ههڵبهستسازی،
هۆنراوهكاری : Versification
كۆمهڵناسی
--Sociology
بههاناسی، زانستی
بایهخ و نرخ : Axiology ههڵسوكهوتی
لادهری، رهفتاری لاڕێیی
: ( Aberrant behavior (Aberrance كورتاژ، لهباربردنی
ساوا : Abortion بهكارهێنانی
نابهجێ، بهد بهكارهێنان،
كرداری خراپ كردن، دهستدرێژی
كردن --- جنێودان، خوهسندان،
سخێف گوتن : Abuse نزیكایهتی،
خزمایهتی، بهندیواری
: Affinity تهمهن : Age ستركتوری
(پێكهاته) تهمهن/ زایهند
: Age/sex structure كۆمهڵ، ئاپوره،
گرووپ، دهسته، كۆبوونهوه
: Aggregate كۆمهڵگای كشتوكاڵی
: Agrarian society شۆڕشی جوتیاری : Agriculture
revolution بێگانهیهتی، ههستی
بێگانهایهتی : Alienation كۆمهڵگاگهلی
لهباتی، جڤاكگهلی ئهلترناتیڤی
: Alternative communities ئاژاوهخوازی،
ههراخوازی، خوارمڕخوازی
: Anarchistic ئهژدادپهرهستی
: Ancestor worship زانستی مرۆڤناسی
: Anthropology تێكهڵاوی/ هاوێتهی
(پرۆسهی ژنومێردی لهگهڵ
كهسانی نهتهوهی تر
یان رهگهزگهلی جوارجۆر)
: Amalagamation كهساێتی نێر و مێینه،
ههبوونی دوو باری ژنایهتی
و مێردایهتی پێكهوبهستراو
: Androgyny بێدام و دهستوری،
بێڕێسای، بێنۆرمی،
بێدابی : Anomie بهرههڵستی،
ناسازاوی، دژایهتی،
دوژمنداری، ناگونجان
: Antagonism, Opposition ئهپارتاید (ههڵاواردنی
رهگهزی له ئهفریكای
باشووری پێشودا) : Apartheid ژیریی
دهستكرد، هۆشی دهستكرد
: Artificial Intelligence چینی خانهدان،
(دهسهڵاتی) ئهریستۆكراتی،
Aristocracy رهبهندی، خۆنكۆڵی،
ئهوداڵی : Asceticism یهكسانی،
زاناڤی، هاوچهشنی --- تێكهڵاوی
: Assimilation پهنابهری : Asylum بێخودایی،
باوڕ به خودا نهبوون،
بێدین : Atheism خۆبهستانیهتی،
سهردهستی رهها، فهرمانڕهوایی
رهها : Autarky دهسهڵات، كهڵێژ،
توانایی، دهسڕوێشتن
: Authority تاكڕهوی، حكومهتی
رهها : Autocracy پشتپهرده
: Backstage چهتهیی، جهردهوانی
: Banditry هۆڤیهتی، دڕندهیهتی،
بهربهری، وهحشیهتی
: Barbarism زۆڵ، بیژ، منداڵی دهرهوهی
ژنومێردی رهوا له ههندێك
كۆمهڵگادا : Bastard ئاماڵ،
بهرهولایی، (داشداری،
لایهنگری) --- پێشدادوهری
: Bias رێژهی زاوزێ : Birth rate چینی
مامناوهندی، بورژوازی،
سهرمایهداری : Bourgeoisie بیرۆكراسی،
كاغهزبازی، ئاڵۆزكردن
و بێئهندازه رهچاوكردنی
دام و دهستوری ئیداری
: Bureaucracy سهرمایه، سامان : Capiatal
سزای مهرگ : Capital punishment سهرمایهدار
: Capitalist چین، تیره، هۆز : Caste ئاژاوه،
شهپهرزهی، ئاخوڕان،
ههركهههركه، شێوانشێوی
: Chaos منداڵیهتی، تهمهنی
منداڵی : Childhood لێدانی منداڵ
: Child abuse هاووڵاتی : Citizen مافی سیڤیل/
مهدهنی : Civil law كۆمهڵگای
سیڤیل/ مهدهنی/ شارستانی
: Civil society خهباتی چینایهتی
: Class struggle هاوژینی، پێكهوژینی
: Coexistence, Life together كۆلۆنیالیزم، داگیركاری
: Colonialism كۆمهڵێی، ههرهوهزی،
كۆلێكتیڤ : Collective پێشبڕكێ،
هاوڕكی، بهربهرهكانێ،
بهرامبهركێ : Competition كێشهوبهره،
ململانێ، پێكادان، ناتهبای،
ناكۆكی : Conflict دادگا : Court تاوان،
گوناه : Crime پهرهستن : Cult كهلتوور
: Culture دیموكراتی : Democracy حهشامهتناسی،
دانیشتووناسی : Demography پشتپێبهستن،
پابهندی، راپهرمونی،
لهسهروهستانی : Dependence دیكتاتۆری،
زۆرهملێی، ملهۆڕیی
: Dictatorship رێكوپێكی، زاكوون،
دیسپلین، دووزهنه، تهكووزی
: Discipline ههڵاوارن، جوداڕوانینی
رهگهزی : Discrimination خاوهنكار
: Employer رهوشت. ئاكار، دابی
ئاكار، سنجی : Ethics نهتهوهیی،
نژادیی : Ethnic یهكسانی : Equality
ماڵبات، خانهواده،
بنهماڵه : Family چارهنووس،
بهخت --- قهزاوقهدهر
: Fate, Destiny فێمینیزم، بڕوا به
بهرابهری ژن و پیاو
: Feminism ئازادی، سهربهستی
: Freedom, Liberty ئازادی ههڵبژاردن
: Freedom of choice ههستپێنهكردنی
ههوهسی سێكس، ساردوسڕ،
كهسێكی سارد لهڕووی
سێكسهوه : Frigid پهنابهر
: Fugitive, Refugee كۆكوژی، كۆمهڵكوژی
: Genocide نهدارئاوا، گێتۆ،
بێدهرهتانئاوا : Ghetto
تهندروستی، ساخڵهمی،
ساقیی : Health شوان : Herder ناهاوڕێك،
ناچهشن، تێكهڵاو : Heterogeneous
یهكدهست، هاوچهشن
: Homogeneous هاوجنسبازی، هاوزایهندبازی
: Homosexuality ئایدیۆلۆژی، رێباز،
رێبیر، بیرۆكه : Ideology نهخوێندهواری
: Illitricity تولازی، پهیوهندی
سێكسی لهگهڵ ئهندامی
بنهماڵهدا : Incest داهات،
دهرامهد، ئاژار : Income تاكهكهس،
تاك : Individual بێدادی، ناههقی،
ناڕهوایی : Injustice كهنج،
لاو : Juvenile خزم، كهسوكار
: Kin خزمایهتی : KInship هێزی
كار : Labour بازاڕی كار : Labour market یاسا،
دامودهستوور، قانوون
: Law دهسبهتاڵی، كاتی
ئازاد : Leisure time, Spare time ئهڤین، دڵداری،
خۆشهویستی : Love باڵهق،
تهمهنی یاسایی :( of age (majority پیاوهتیپهرهستی
: Machisma ژنومێردی، پهیمنانی
هاوسهری، لفگرتن، زهوجین
: Marriage دایكسالاری : Matriarchy ماسمێدیا،
ئامرازی راگهیاندنی
گشتی : Mass medium چینی مامناوهندی
: Middle class كۆچكبهری : Migration كۆچكبهر
: Migrants كهمایهتی، كهمهنهتهوایهتی
: Minority كۆمهڵگای مۆدێڕن
: Modern community پاوان، مۆنۆپۆلی
: Monopoly دڵگهرمی، جوامێری،
وره : Morale فره نهتهوهیی،
چهند نهتهوهیی : Multiethnic
دوولایهنه، دووسهره
: Mutual هزری پڕوپووچ، ههڵیته،
خورافه --- ئهفسانه : Myth وڵات،
گهل، نهتهوه : Nation نهتهوه،
گهل : Nationality دراوسێیهتی،
هاوسایهتی : Neighborhood رۆژنامه
: Newspaper جۆری ژینگه، نیش : Niche دهستوور
بۆ رهفتار و بیركردنهوه،
نۆرم، ستاندارد : Norm بێنۆرمی،
بێدهستووری، بێستانداردی
: Normlessness بنهماڵهی سهرهكی،
ماڵباتی ناوهكی : Nuclear family چهوساندنهوه،
ستهم، زۆرداری : Oppression رێكوپێكی،
سازاوی، دووزهنه : Order رێكخراوو،
سازی : Organisation پرحهشیمهت،
پڕئاپوره، پڕخهڵك : Overpopulation
باوكساللاری : Patriarchy حهشیمهت،
دانیشتووان، ئاپوره،
ژمارهی دانیشتووان،
خهلك : Population ههژاری، دهستهنگی،
نهداری : Poverty هێز، ئاوزان،
دهسهڵات، توانایی :
Power ئاوسی، دووگیانی، سكپڕی
: Pregnancy ئابڕوو و دهستچوونی
( باڵا)، پرێستیژ، دهسهڵات
: Prestige لێدانی لهشی، لێدان
و برینداركردن : Physical abuse; (jur.) assault and
battery خانهنشین : Pension بهندیخانه،
زیندان، گرتووخانه : Prision,
Gaol, Jail دامودهزگا، دهسهڵاتداریهتی
: public] authority ] دادگای باڵا : the Supreme Court رهگهز
: Race رهگهزپهرهستی،
راسیزم : Racism رادیكاڵ، بنجی،
رهگوریشهیی : Radical یاخیگهری،
سهركێشی : Rebellion رێز، هێژایی،
قهدر : Respect شۆڕش، سهرههڵدان
: Revolution ئاژاوه، ههرا، بشێوی
: Riot رێوڕهسمی ئایینی : Ritual
پیرۆز، موبارك : Sacred چارهسهری
سزایی، ئابڵۆقه : Sanction دهستهی
ئایینی : Sect كهرت، سێكتور
: Sector جودایی، جیاكردنهوه
(ههڵاواردنی رهگهزی)
: Segregation جوتیاری بێزهوی
و نهدار، زێركڕ: Serfs خوێندنگا،
قوتابخانه، فێرگه : School
زانست، هین، تۆره : Science چینی
كۆمهڵی : Social class خۆكوژی : Suicide
حكومهتی تێكنیككارن،
تێكنۆكراسی : Technocracy جوتیاریی
كرێداری : Tenant farming دهسهڵاتی
خودا، تیۆكراتی، یهزدانسالاری
: Theocracy جیهانی سێیهم : Third world نیشانه،
ههوه : Token دهربهری، دڵفراوانی،
سهبر، پشوو : Tolerance تهوتم؛
تشتێكی پیرۆز؛ ئاژهڵ
یان دیاردهیهكی سروشتی
تر كه به بهندیواری تایبهت
لهگهڵ كۆمهڵێكی مرۆڤ
دهزانرێت : Totem تهوتێمیزم؛
ئاینێك لهسهر ئهو
باوڕه كه شته پیرۆزهكان
(تهوتم) خاوهنی دهسهڵاتێكی
سهرسروشتین : Totemism سیندیكا
: Trade union شهیتانپهرهستی
: Satanism كۆیلهداری، كۆیلایهتی
: Slavery دادی كۆمهڵی، دادپهروهریی
جڤاكی : Social justice پێگهی كۆمهڵی،
باری جڤاكی، ئاوای كۆمهڵایهتی
: Social status رهوتی كۆمهڵایهتی
: Social trend كۆمهڵگا، كۆمهڵ
: Society كۆمهڵی ئابووری : Socioeconomic
بارودۆخی كۆمهڵی ئابووری
: Socioeconomic status هاوبهشی، هاوكاری،
ناوكۆیی، هاوبهستی :
Solidarity زمانی تایبهت : Special language نێوانیهتی
زڕی، پهیوندیی ساخته
: Spurious relationship دهوڵهت، حكوومهت
: State ئامار، ستاتستیك : Statistics
یهكهاوی، كڵیشه، ستێریوتایپ
: Steriotype ژێرگرووپ : Subgroup گچكهكهلتوور،
ژێركهلتوور، وردهكهلتوور
: Subculture هان قهراس، دهوروبهری
شار : Suburb پێداچوونهوه،
لێكۆڵینهوه، پاسادان
: Survey هێما، نیشانه، سیمبۆڵ
: Symbol تابوو، حهرامكراو
: Taboo تێروریزم، ترسكاری
: Terrorism تیۆری، بیردۆز : Theory ئایینناسی
: Theology دابونهریت، رهسم
--- كهلهپوور : Tradition دهسهڵاتی
نهریتی/ سوننهتی : Traditional
authority كۆمهڵگای نهریتی/
سوننهتی : Traditional community سێینه،
كۆمهڵی سێدانهیی : Triad
ستهمكاری، ماڕیزیی،
زۆرداری : Tyranny بێكاریی : Unemployment
كهم خۆراكی : Undernourishment, Malnutrition چینی
ژێردهست : Under class چینی سهردهست،
چینی باڵا : Upper class شاری، باژێڕی،
شارستانی : Urban باژێرسازی،
نیشتهجێبوون له شار
: Urbanization دهڤهری باژێركراو
: Urbanized area ئیوتۆپی، كۆمهڵگاێكی
بێخهوش و ئایدیالی : Utopia
بهها، نرخ، بایی : Value توندوتیژی،
زهبروزهنگ : Violence مووچه،
مانگانه، دهستههق،
ئاوان : Wages, Salary تاوانهكانی
شهڕ : War crimes سامان، دارایی،
دهوڵهت، ههیهتی :
Wealth باشبژیهتی، خۆشگوزهرانی
: Welfare ژن، ئافرهت : Woman كار،
ئیش : Work چینی كرێكار : Working
class بانكی جیهانی : The World Bank بێگانهپهرهستی
: Xenocentrism بێگانهترسی، فۆبیای
بێگانه : Xenophobia
فیزیك --
Physics
تاو، لهزین، توندی
: Acceleration نانۆد، ئهلكترۆدی
پۆزهتیڤ، جهمسهری
پۆزهتیڤ : Anode ئامپهر : Amper
ئامپهرپێو : Ammeter تهزووی
نۆرهكی : Alternating current گۆشهی پهرچدانهوه،
كونجی وهبهیی : Angle of reflection
ئهتۆم، گهردیله، بچوكترین
بهشی توخمێك : Atom بارومهتر،
پهستانی ههواپێو، پهستانپێو
: Barometer باتری : Battery پێودانگی
(پێوهر) كالڤین : Calvin scale كامێرا
: Camera گونجانی ئهلكتریكی،
بارگهگریی : Capacitance كاتۆد،
جهمسهری نێگهتیڤ،
ئهلكترۆدی نێگهتیڤ
: Cathode ناوهندی راكێشان :
Center of gravity هێزی دهرپهڕاندن
بۆ دهرهوه : Centrifugal force بهرهوناوهكی،
راكێشان بۆ ناوهوه : Centripetal
هێزی راكێشان بۆ ناوهوه
: Centripetal force بارگه، (كۆبوونهوهی)
هێزی ئهلێكتریكی : Charge گێژهن،
سێركت : Circuit گێژهنی داخراو
: Closed circuit بهشی پێكهاتهیی
: Composant رووچاڵ، ناوچاڵ : Concave بارگهگر،
ئهمباره : Condenser, Capacitor گهیێنهر،
رێبهر : Conductor پاندۆڵی قووچی
: Conical pendelum تهزووی بهردهوام
: Continous current كووره (كۆقز) : Convex تهزوو،
تهوژم، لێشاو : Current سیلهندهر،
گلیل، لوولهك : Cylinder رێژهی
جێگیر : Definite proportion لادان : Diffraction چڕیی
: Density شهپۆلدۆز : Detector دیۆپتری،
یهكهی شكانی رووناكی
: Dioptre ئاراسته، رێڕهو : Direction
پهرتبوون، پژگین : Dispersion,
Slurry پهڵهاوێژی، بهڵاوبوون
: Divergence هێزپێو : Dynamometer كاریگهری،
شوێنكار، ستین، توان،
ئاوزان : Effect ئهلكتریسیته
(جۆرێك وزه)، كارهبا : Electricity
ئهلكترۆن (ئهتۆمی بارگهیی
ئهلێكتریكی كه له دهوروبهری
ناوهكی ئهتۆمدا دهجوڵێتهوه)
: Electron وزه : Energi وزهی ئهلكتریكی
: Electric energi ناوهندی ئهلكتریسیته
: Electric field ئهلكترولیت (مادهیهك
كه له شلاودا وزهی ئهلكتریكی
له نێوان دوو ئهلكترۆد
دا دهبات و دههێنێت)
: Electrolyte موگناتیسی ئهلكتریكی
: Electromagnet كارهبابین، ئێلكترۆسكۆپ،
كارهباپێو : Electroscope هاوسهنگی
هێزهكان : Equilibrium of forces نهگۆڕی
لهنگهر (هاوسهنگی)
: Equilibrium constant فهرێنهایت، یهكهی
پێوانی گهرما : Fahrenheit كادی
هێز، گۆڕهپانی هێز : Field
of force چڕیی لێشاوی (تهزوویی،
رهوانی) : Flux density درێژیی تیشكویی،
ناوبهری سووزان : Focal distance, Focal
length هێزی پهرچدراو : Force of reaction,
restoring force بازدانی سهربهست،
كهوتنی ئازاد : Free fall لێكخشان،
فریكشن، سوان : Friction تیشكو،
خاڵی سووزان : Focus, Focal point فیوز
: Fuse هێزی راكێشانی[ زهوی]،
راكێشان، رافڕین : Gravitation یاسای
راكێشان : Gravitation law بزوتنهوهی
لهرهوهی سازاو : Harmonic vibratory
movement یهكدهستی :Homogeneous بهرههڵستی
دیار، بهرگری ئهلێكتریكی
له تهزووی نۆرهكیدا
: Impedance ئاژۆك (پاڵنهر)، هێزی
بزوێنه، كام، زهبری
گوڕ، گۆڕانكاری بڕی جووڵانهوه،
: Impulse سرهوتن، سستی، خاویی
: Inertia فاكتهری ژمارهی :
Index خوارووسوور، پهیوهندیدار
به تیشكی خوارووسوور
: Infrared تاوی (پهله، لهزین)
ساتی : Instantaneous acceleration نهگهێنهر،
ئیزۆلاتر، جوداكهرهی
گهرما و ئهلكتریسیته
(ماده یان دهزگاێك كه
ئهلكتریسیته ناگۆزێنێتهوه)
: Isolator لهیزهر : Laser یاسای
هێزی راكێشان (ی زهوی)
: Law of gravitation یاسای بهگوێرهیی،
یاسای رێژهیی : Law of relativity لینز،
"هاوێنه" : Lens نوێڵ، لۆسه،
سمك : balanced) Lever, crowbar ) رووناكی : Light تیشكی
رووناكی : Light beam بروسكهگر
: Lightning conductor كهوانی رووناكی
: Luminous arc موگناتیس : Magnet هێزی موگناتیسی
: Magnetic force یاساكانی نیوتۆن :
Newton laws ئۆم (یهكهی بهرههڵهستی
ئهلكتریكی) : Ohm یاسای ئۆم
: Ohm s law ئۆمپێو : Ohmmeter گێژهنی
واڵا : Open circuit پێوهندی هاوبهرهیی
(شانبهشان، هاوڕێك)،
پێوهندی بهراوڕێك :
Connection in parallel, Parallel switching فاتۆم، یهكهی
پێوانی قووڵایی : Phatom فوتۆن،
كوانتۆم رووناكی : Photon فیزیكزان،
فیزیاوان : Physicist هێز : Power هاوكێشهی
هێز : Power equation وزهی شارهوه/
مت : Potential energi گرافی جێگا- كات
: Position-time graph پوازك : Prisma پڕۆتۆن : Proton
شكانی رووناكی، گۆڕانی
ئاراستهی شهپۆل : Refraction هاوكۆڵکهی
شكان : Refraction index نێوانیهتی،
هاوپهیوهندی : Relationship, Correlation بهرههڵستی
كارهبای : Resistance وێنهی ئاوێنهیی
: Reflected image تیشك : Ray پێوانه، پێوهر
: Scale نیوهگهێنهر، نیوهرێبهر
: Semi-conductor پێوهندی زهنجیرهی
: Seried connection كورته سێركت (گێژهن)
: Short Circuit قهباره، ئهندازه،
مهزنی : Size, Dimention لێكخشانی
خلیسكان، فریكشنی خلیسكی
: Sliding friction, Slippery friction خێرایی ساتی، خێرایی
پلی : Spat speed كونجانی گهرمایی
تایبهت (جۆری) : Specific heat capacity هێزی
كێشی تایبهت، قورسایی
جۆری : Specific gravity سپێكتۆگراف،
وێنهگری شهبهنگ : Spectograph
نهوهره : Spool سپرینگ،
فهنهر، زهنبهلهك
: Spring هێزی زهنبهلهك
(سپرینگ، فهنهر) : Spring power كارهبای
ستاتیك (نهجوڵاو، نهگۆڕ)
: Static electricity تینی رووناكی، رووناكی
: Strength of light, Luminance تێمپۆگراف : Temograph تهنگژین،
ڤۆلتاژ، جیاوازی رووی
ئهلكتریكی : Tension, Voltage تهنگژینی
دووسهری : Terminal voltage تیۆری رێژهیهتی
(ئاینشتاین) : Theory of relativity تێرمۆستات،
دهزگای رێكخستنی گهرما
: Thermostat پهرچدانهوهی تهواو
، وهگهڕاندهوهی
تهواو : Total reflection ترانسیستهر
: Transistor كارهباگۆڕ، ترانسفۆرماتۆر،
وهرگێڕ، بگۆڕ : Transformer سهرووبهنهوش،
شهپۆلی ئهلكترۆموگناتیسی
: Ultraviolet جووڵانی شهپۆلی
: Undulating motion, Wave motion هاوچهشن : Uniform كادی
(گۆڕهپان) یهكدهستی/
هاوچهشن : Uniform field, Homogeneous field جووڵانی
(بزوتنهوهی) هاوچهشن
: Uniform motion ههڵگر : Vector خێرایی رووناكی
: Velocity of light وزهی بزووتنهوی
: Vis viva, Cinetic energi ڤۆڵتاژ، تهنگژین،
پهستانی كارهبا : Voltage ڤۆڵتپێو
: Voltmeter وات، یهكی پێوانی
كارهبا : Watt واتپێو : Wattmeter
درێژیی شهپۆل : Wave length
جوگرافیا
و سروشت -- Geografy and nature
ئافریكا
: Africa كوێستان : Alpine بهرزیی
(له سهرهوهی دهریا)،
هێڵی بهرزیی : Altitude , Elevation دهڤهری
جهمسهری باشوور، ئانتاركتیس
: Antarctica بازنهی جهمسهری
باشوور (بازنهێكی هزرییه
له پانیی جوگرافیای 66 پلهیی°30'-
ی باشووری, له دهوروبهری
جهمسهری باشوور) : Antarctic
Circle خاڵی دژدار/ بهرانبهر
(وهكو جهمسهری باكوور
و جهمسهری باشوور) : Antipodes
ئهقیانوسی ئهتڵهس
: Atlantic ocean كێڵگه، مهزرا، زهوی
جوتیاری : Arable land كۆمهڵه دوورگه،
گهلهدوورگه : Archipelago بازنهی
جهمسهری باكوور : Arctic circle
ئاسیا : Asia یهكسانی شهو
و رۆژی پایزی : Autumnal equinox ئهوسترالیا
: Australia نهخشهی كۆرپێوانی؛
نهخشهی قووڵپێوانی
: Bathymetric map كهناری دهریا،
گوێی دهریا: Beach زۆنگ، گهنكاو،
زهلاو : Bog دهوهن، دارچك،
چڵو : Bush دهریای رهش : Black sea
دهریای بالتیك : Baltic sea ئاودڕ،
كهنداوی بچوك : Bay جۆبار،
جۆگه : Brook, Creek كارێز، نۆكهند،
جۆگه : Canal دهربهند : Canyon كهناڵ،
تهنگهڵان، ئاوهڕۆ
: Channel زنار، زانك، تهخته
بهرد : Cliff باریكان، بێڤڵه،
دهماخه (پارچهزهویێكی
سوخنین كه دهرئهپهڕێته
نێو دهریا، ئهقیانوس،
دهریاچه یان رووبار)
: Cape نهخشهكێش : Cartographer نهخشهكێشی
: Cartography سۆلاڤ، تاڤگهی چكۆله
: Casade قاره : Continent قارهیی
: Continetal قیبله نما : Compass كهڵشی/
درزی چیا : Crevice, Cleft قوڕ، ههڕگ
: Clay دهمی گڕكان, زاركی گڕكانی
: Crater ئهشكهوت، مهڕ، كهوری
: Cave رۆخ[ ئاو]، بهراو، قهراخی
دهریا : Coast مهرجان: Coral كهنداوی
چكۆله : Cove گرده لم، گرتی
زیخیی : ( Dune (Sand dune بهربهند،
بهربهست، سهد : Dam چهپهر،
چاڵ، كهند : Ditch بیابان،
سهحرا : Desert یهكاو : Delta بوومهلهرزه،
ئهرد ههژێن : Earthquake رۆژئاوا
: (East (E نیوگرۆڤهری رۆژههڵاتیی
(بریتیه له قارهی ئافریكا،
ئاسیا، ئهوسترالیا و
ئهوروپا) : Eastern Hemisphere هێڵی ئیستوا
: Equator یهكسانی شهو و رۆژ
: Equinox رێژكه : Esturary فیرات : Eufrat ئهوروپا
: Europe دهشت، زهوی، كێڵگه
: Field فیورد، كهنداوی تهنگ
و باریك : Fjord دارستان، جهنگهڵ،
لێرهوار : Forest نهخشهی
زهویناسی : Geologic map گڕاو، چاوكهی
گهرم : Geyser بهیهوه، كۆمهڵه
سههۆڵ، سههۆڵان : Glacier دۆڵی
كوێستانی، دۆڵی تهنگ
: Glen جیپیئێس: كورتكراوی
سیستێمی جێگهدۆزینهوهی
دونیایی (دهزگای جیپیئێس
درێژیی جوگرافیای و پانیی
جوگرافیای تهواو راستت
ئهداتێ) : ( GPS (global positioning system ئاوی ژێر
زهویی : Groundwater لێڕ، نزار،
بێشه : Grove, Copse كهنداو : Gulf نیوگرۆڤهر
: Hemisphere گرد، زینوو، تهپه،
بهرزایی : Hill, Hillside, Slope گردهڵه،
تهپهی چكۆله : Hillock ئاسۆ
: Horizont دهربهك : Inlet دوورگه،
لهنده : Island چیای سههۆڵی
: Iceberg ناوهڕوان، گراوك،
دوورگهی چكۆله، ئاد
: Islet باریكه، تهنگهی بهتاڵ
: Isthmus ئهقیانوسی هیند : Indian
ocean دهریاچه : Lake زهوی، خاك،
ئێشكانی، بهژ : Land پانیی
جوگرافیای، هێڵی پانیی
: Latitude مرداو : Lagoon پشافته، بهردی
تۆیاو كه له گڕكانهوه
دهبارێته سهر رووی
زهوی : Lava درێژیی جوگرافیای
: Longitude نهخشه : Map مێرگ، گیاجاڕ،
مهزرا : Meadow مێزۆپۆتامیا،
نێوانڕۆباران: Mesopotamia هێڵی
درێژیی جوگرافیای، درێژه
هێڵ : Meridian تراویلكه، "سهراو"
: Mirage دهریای ناوهڕاست
: Mediteranian sea چیا، شاخ، كێو، كهژ
: Mountain; Hill; Rock لووتكهی چیا : Mountainpeak زهنجیره
شاخ : Mountain range داوێنی چیا : Mountainside
قامیشهڵان، گهڕاو
: Marsh مێرگاو : Water meadow تهپۆڵكه،
ههندهڤ : Mound باكوور : ( North
(N جهمسهری باكوور : North
pole ئهمریكای باكوور : North
America باكووری رۆژههڵاتی،
باكووری رۆژههڵات : ( Northeast
(NE باكووری رۆژاوای، باكووری
رۆژاوا : ( Northwest (NW رۆژههڵاتی
ناویین : Middel east چینی ئۆزۆن
: Ozone layer خهمهرك، واهه، سهوزایی
نێو بیابان: Oasis ئهقیانوس
: Ocean ئهقیانوسی ئارام/ ههردا/
هێمن : Pacific ocean نیودوورگه، شێوهدوورگه
: Peninsula دهشت، كاكی : Plain لاته
بهرزه، زهوی تهخت،
تهختان : Plateau گۆم، گۆماو
: Pond چیمهنزار : Prairie تنۆلێگ
ئاو، لیچ : Puddle خوڕێن : Rapids كهنداڵ,
دۆڵی تهنگ و قووڵ : Ravine دهریای
سوور : Red sea گردی دهریای
: Reef ئاو ئهمبار : Reservoir یاڵ،
سهفان، پشتهشاخ، رشتهی
چیا : Ridge رووبار، چهم،
رۆ : River نهال : River bed پێوهدانگ،
پێوهر : Scale بهروار، ههوراز
: Slope of hill چهم، جۆگه، رووباری
چكۆله : Stream, Small river باشوور : ( South (S باشووری
رۆژههڵاتی : ( Southeast (SE جهمسهری
باشوور : South pole ئهمریكای
لاتین : South America نیوگرۆڤهری
باشووری (ئهو نیوهیهی
زهوییه كه له باشووری
هێڵی ئیستوا دایه) : Southern Hemisphere
باشووری رۆژاوای : ( Southwest (SW
دهریا : Sea ئاستی دهریا
: Sea level چله؛ چلهی هاوین/ چلهی
زستان : Solstice تهنگه، گهروو
: Sound سهراو، سهرچاوه،
چاوكانی : Source كانی، چاوكه
: Spring بهرد، كوچك، تهوهن
: Stone توندرا؛ دهشتی بێداری
دهڤهری جهمسهری :
Tundra دار، درهخت : Tree گهرمهسێر
: Tropic دیجله، "دهچڵه" : Tigris زێ
: Tributary دۆڵ، گهلی، شیوو : Valley
یهكسانی شهو و رۆژی
بههاری : Vernal equinox گركان : Vulcano تاڤگه
: Waterfall نهخشهی كهشناسی
: Weather map رۆژههڵات : ( West (W نیوگرۆڤهری
رۆژاوای (ناوێكی دیكهیه
بۆ ئهمریكاكان (یان دونیای
نوێ)) : Western Hemisphere
ماتماتیك
-- بیركاریی Mathematics
كۆردیناتی
ئێكس، ئهبسیس، دووری
پۆیی (ئاسۆیی) : Abscissa كۆردیناتی
سینوس : Abskiss گۆشهی تیژ : Acute
angle كۆ، كۆكردنهوه، سهرباركردن،
خستنهسهر --- زیاد، زێده
: Addition تهنیشت : Adjacent جهبر : Algebra
ریز كردن، به هێڵ كردن،
رێكخستن (سڕه) : Align بهرزی
(له سهرهوهی زهوی)
: Altitude گۆشه، كونج، كاش : Angle
فهنكشینی سهرهتایی
: Antiderivative دوند، لووتكه : Apex نزیك
هاتن یان كردن --- به شێوهی
تهخمینی حیسابكراو ---
هاوتا : Approximate پانتایی، رووبهر
: Area ژماردن، حیساب كردن
: Arithmetic, Counting بهرزبووهو : Ascending هێڵی
لێنهكهوت : Asymptot ناوهنجی،
ناوگین : ( Average (Mean value تهوهره
: Axis تهوهرهی هاوتایی
(هاوئهندازه)، تهوهرهی
سیمێتری : Axis of symmetry گرافی مێڵی
: Bar graph بنكه، پایه : Base دوو، دووبار
: Bi میلیارد، بیلیۆن (ههزار
میلیۆن) : Billion, Milliard دوودانهی،
دوودوویی : Binary دووتێرمی،
دوورادهی : Binomial دیتانهی
دووتێرمی : the Binomial Theorem دوونیوكهر،
لهتكهری گۆشه : Bisector سنوور،
لێوار : Boundary پانایی، پانی
: Breadth ژمێرهر، مهكینهی
ژماردن : Caculator ژمارهی سهرهكیی
(وهكو یهك، دوو)، كاردیناڵ
: Cardinal number چورتكهی چینی ( ئامێری
ژماردن) : Chinese abacus ژێ : Chord بازنه
: Circle چێوه، چهمهره : Circumfernce,
Perimeter هاوكۆڵكه، فاكتهری
هاوبهش : Coefficient كۆما، بۆر
(,) : Comma ژمارهی ئاڵۆز : Complex number ژمارهی
ئاوێته : Composite number قووچه : Cone كۆردیناتهكان
(ی تان و پۆ)، بهردێل، دووری
: Coordinates نهگۆڕ : Constant سووچ، كوژبن
: Corner هاوتا : Correspondent بڕهری تهواو
(بتا) : Cosecant كۆسینوس، بهریهك
تهواو : Cosine شهشپاڵو، خشتهك
: Cube مهتری سێجا، مهتری
خشتهكی :( Cubic meter, Meter (US سێجا : Cubic شهشپاڵو
: Cuboid كهوانه، هێلی چهمیاو،
چهماوه : Curve سیلهندر،
لوولهك : Cylinder دهگۆشه،
دهلا : Decagon شیتهڵكاری (میتۆدی
لێدهركردن) : Decomposition دهیهك،
دهیی : Decimal خاڵی دهیی : Decimal
point كهرتی دهیی : Decimal fraction سیستێمی
دهیی : Decimal system كهمكردن، دابهزاندن
: Deduct پله : Degree ژێربهش، ژێرهی
كهرت (ئهو ژمارهیه
كه له ژێرهوهی هێڵی
كهرت دایه) : Denominator قووڵایی،
كۆرانی : Depth گرته، لێوهرگرتوو،
داڕێژراو، گۆڕانكاری
فهنكشن : Derivative دووسیڵهبڕ،
تیرهیی، مارودو : Diagonal دیاگرام،
نهخشهی گرافیكی : Diagram جیاوازی
:Difference رهقهم : Digit قهباره،
ئهندازه (درێژای، پانای،
بهرزای) : Dimension ناوبهر،
دووری، مهودا : Distance دابهش
: Division بهشكهر : Divider تیره : Diameter
بهشی : Dividend, Divisor دهرزهن
: Dozen جووت، دووهێنده، دهبڵ
: Double لێوار، قهراخ : Edge درێژۆكه،
تهشك، لاكێشه : Elognated shape هێڵه،
تهنی هێڵهیی : Ellipse یهكسان،
بهرانبهر : Equal گۆشهیهكسان
: Equalangular لایهكسانه : Equilateral سێگۆشهی
لایهكسانه : Equilateral triangle هاوكێشه
: Equation لایهكسانه : Equilateral هاوبایی،
هاوكێش، بهرانبهر :
Equivalent خاڵی كۆتایی : Endpoint ههڵسهنگاندن،
نههاندن (دهستهواژهێكه
كه له جهبردا بهكار
دێت) : Evaluate ژمارهی جووت : Even
number نوێن، توان : Exponent فۆنكسیۆنی
(فهنكشن) نوێنی : Exponential function نیو
: Half بهرسوور، سنووردار،
كۆتاییدار، رادهدار
: Finite فاكتهر، هاوكۆڵكه
: Factor دیتانهی فاكتهر :
the Factor Theorem رهقهم --- شكڵ : Figure پهرچدانی،
وێنهی ئاوێنهی :( Flip (Mirror image
or reflection فۆرموله (دهستووری
ماتماتیكی) : Formula دوو ههوته
یان 14 رۆژ : Fortnight فراوانی، فریكوهنسی،
دووپاتی : Frequency فۆنكسیۆن،
فهنكشن (پهیوهندی
ماتماتیكی له نێوان دوو
نرخدا ) : Function كهرت (دابهشكردنێك
كه رێك دهرناێت (بۆ نموونه
3/4)) : Fraction بهرزای، بهرزی :
Height ئاسۆیی : Horizontal ژێی گۆشهوهستاو
: Hypotenusa ئهندازهگهری،
ئهندازهزانی، زانستی
ئهندازیاری : Geometry كاتی
گرینج :( Greenwhich Mean Time (GMT 10 به توانی
100، ده سفر بهدوای رهقهمی
1دا : Google گراف : Graph 12 دهرزهن،
(كۆی گشتی، تێكڕایی) : Gross ههفتگۆشه
: Heptagon شهشگۆشه : Hexagonal شهشچهمك
: Hexagon شهشڕوویی : Hexahedron هیستوگرام
( مێڵگرافێك كه بهرفراوانیی
بهربڵاوی نیشان ئهدات)
: Histogram كۆردیناتی پۆیی (ئاسۆیی)
: Horizontal coordinate ژمارهی هزری/ خهیاڵی
: Imaginary number یهكهی هزری/ خهیاڵی
: ( Imaginary unit (i توان، ئیندێكس : Index ژمارهی
راست، ژمارهی تهواو
: Integer ئینێگرال (رادهیهكی
ماتماتیكی بۆ ژماردنی
رووبهر و بارسته) : Integral خاڵی
یهكتربڕین : Intersection مهودا،
دۆرینگ، ناوبهر : Interval سێگۆشهی
دوولایهكسانه : Isosceles triangle لۆگاریتم
: Logarthim هێڵ : Line هێڵی : Linear راده :
( Limit (threshold value ئهوپهڕی، بهرزترین،
ماكسیمم : Maximum خالێ ئهوپهڕی،
بهرزترین (مهزنترین)
خاڵ : Maximum point ماتماتیك، بیركاریی
: Mathematics, Maths ناویی (ناویی له سێگۆشهێكدا
هێڵێكه له سووچێكهوه
تا خاڵی ناوهڕاستی ئالی
بهرانبهرهوه) : Median خاڵی
ناوهڕاست : Mid-point ئهمپهڕی،
كهمترین، مینیمم : Minimum خاڵی
ئهمپهڕی، كهمترین
خاڵ : Minimum point لێدهركراو : Minuend دهر
له، كهمیی، نیاشانهی
نێگهتیڤ (-) : Minus پێلێكدراو
: Mutiplicand لێكدان : Multiplication لێكدراو
: Multiplier, Multiplicator نێگهتیڤ : Negative سفر
: Nought ژماره : Number ژمارهیی : Numerical
سهربهش، سهری كهرت
(ئهو ژمارهیه كه له سهروهی
هێڵی كهرت دایه) : Numerator لار،
چهوت : Oblique درێژۆكه، تهشك،
لاكێشه : Oblong ههشتگۆشه :
Octagon ههشتڕوو : Octahedron بنچینه،
ناوهندی كۆردینات، ناوهندی
هاوپایه :( Origin, the point (0,0) or (0,0,0 گۆشهستوون،
هاوستونی، راست گۆشه
: Orthogonal هاوبهر، بهراوڕێك،
هاوشان، هاوڕێك : Parallel سێگۆشهی
پاسكال : Pascal's triangle لاهاوبهره
: Parallelogram رووهاوبهره : Parallelepiped كۆبهش
: Partial sum لهسهدا : Percent كهمهره،
چێوه، دهوران دهور
: Perimeter زێده كردن به، لهگهڵ،
( سهرباری) : Plus نیشانهی
كۆ (+) : Plus sign خاڵی هاوبهش : Point
in common بهرانبهر، دژانبهر
: Polar فۆرمی دژانبهری/ بهرانبهریی
: Polar form چهند پاڵۆیی : Polygon پۆلینۆم،
چهند فۆرمۆلهیی : Polynomial پۆزێتیڤ
: Positive خاڵ : Point كوێره، یهكهمی
: Prime پواز، ئاوێزه : Prism شیمانه،
ئیحتماڵ : Probability بهرههم
: Product هاوگر، هاورێژه : Proportional
بهرههمی لێكدان : Product ههرهم
: Pyramid دیتانهی پیتاگۆرهس
: Pythagorean theorem ئهستونی : Vertical چارهكه،
چارهكی بازنه : Quadrant چوارگۆش،
چوارچهمك : Quadrilateral بهركهوت،
ئهنجامی دابهشبوون
: Quotient چارهك: Quarter رادیان، گۆشهی
نیوهتیرهیی : Radian نیوهتیره
: Radious ژمارهی ههرهمهكی
: Random number ناوكۆیی، تهواوكهر
: Reciprocal گۆشهگهلی ناوكۆیی
: Reciprocal angles لاكێشه : Rectangle رووهاوبهرهی
راست گۆشه : Rectangular parallelopiped سێگۆشهی
هاولا : Regulat triangle دهڤهر،
ناوچه، ههرێم، ناوه
: Region وهڵام : Result بهرئهنجام
: Resultant لهبزینهیی، لهوزی
: [ Rhomb [us گۆشهوهستاو : Right angle خولانهوه،
زڤرین : Rotation گرتهی دووهم
: Second derivative هاوكێشهگهلی پله
دووهم : Second degree equations كووز، كهرت
: Sector نیوبازنه، نیوگۆڤهند
: Semicircle پاشیهكی ژماره : Sequence,
as in a sequence of numbers لا، ئال : Side سینوس،
بهریهك : Sine چوارگۆشه
: Square توانی دووهم، چوارینه
: Square مهتری جوارگۆشه :(
Squar meter, Meter (US ریشهی دووهم : Square root
گۆ، گرۆڤهر، تۆپ : Sphere پێوانهیی،
ستاندارد : Standard لادانی پێوانهیی/
ستانداردی : Standard deviation ستاتیستیك،
ئامار، ههلژمار : Statistic گۆشهی
راست : Straight angle هێڵی راست : Straight line
ژێرتاقم : Subset لێدهركردن،
كهمكردنی : Subtraction دهركراو
: Subtrahend كۆ، سهرجهم : Sum رووبهر،
سهرڕوو، بان : Surface هاوتایی،
سیمێتری : Symmetry سیستێمی هاوكێشه
: System of equations هێڵی لێكهوته، تانگێنت
: Tangent تێرم، راده : Term چوارڕوو
: Tetrahedron شهفتوڵ، قهناس،
نیوهلاكێشه (لاتهریب)
: Trapezoid سێگۆشه: Trinangle سێگۆشهوانی،
سێگۆشهكان: زانستی پهیوهندی
نێوان گۆشه، ئال و هتد
له سێگۆشهدا: Trigonometry بهها،
نرخ : Vlaue گۆڕبار، گۆڕاو :
Variable ناپێیی، ناتهبایی،
له گۆڕانكاریی: Variance ههڵگر
: Vector بارسته : Volume ژمارهی تاك
: Uneven number تهوهرهی X (ئێكس)،
تهوهرهی تانی : the X-axis تهوهرهی
Y (وای)، تهوهرهی پۆیی
: the Y- axis سفر : Zero سفراندن : Zero, Root
كیمیا --
Chemistray
ترش، ئهسید : Acid سركه
: Acetic acid ئهلكالی، قلیهیی
: Alkali ئهلكهۆل : Alcohol داڕشته،
ئهمێژین : Alloy, Ingot ئهلمینیۆم،
فافۆن(Al) ـ ـ ـ Alminiume قیر، ئهسفاڵت
: Asphalt ئهتۆم، گهردیله،
بچووكترین بهشی توخمێك
: Atom رهنووسی ئهتۆم، ژمارهی
ئهتۆم : Atom number ههرژی ئهتۆم
: Atom mass ناوهكی ئهتۆم : Atomic nucleus
تهرازوو : ( Balance (Scales باز، تفت،
مادهیهكی كیمیایی كه
"ئایونی (Ion)" هیدرۆجن ههڵدهگرێت؛
دژانبهری ترش/ ئهسید
: Base پلهی كوڵان : Boiling point براس،
مسی سپی، "برنج" : Brass بڕۆنز
: Bronze خوێی بافهر : Buffer salt كالسیۆم
: Calcium چیمهنتۆ : Cement كالۆری،
پێوانی چهندیی وزه له
خۆراكدا (ئێستاكانێ لهباتیدا
بۆ ژماردن یهكهی "joule" بهكار
دهبرێت ) :Calorie كاربۆن، رهژوو،
خهڵۆزی پهتی (C) ـ ـ ـ Carbon دیئۆكسیدی
كاربۆن، گازی كاربۆنیك،
ئیندیریك كاربۆنیك : Carbon
dioxide مۆنۆئۆكسیسی كاربۆن
: Carbon monooxide كارلێكیار، كاتالیزهر،
پهرهپێدهری كارلێكی
كیمیایی : Catalyst بارگه، (كۆبونهوهی)
هێزی ئهلكتریكی : Charge بهندی
كیمیای : Chemical bond فۆرمولهی
كیمیای : Chemical formula كلۆرین، كلۆر
: Chlorine كرۆم، كرۆمیم : Chromium دهباشیر،
گهچ : Chalk كیمیازان : Chemist بهرده
خهڵۆز : Coalstone خهڵۆز، سوخاڵ،
كهم : Coal كونكرێت، بتۆن
: Concrete پهیتی : Concentration شیانی گهێنهری،
گهیاندیهتی [ گهرما،
ئهلكتریسیته و هتد] : Conductivity
پیسكردن : Contaminent تێكهڵه،
ئاوێته، پێكهاته : Compound مس،
پاخر (Cu) ـ ـ ـ Copper تهزووی
كارهبا : ( Current (electric current خالی لارسهنگ
: Critical point نهوتی خاو : Crude oil كریستاڵ،
بلوور : Crystal سیانید، تێكهلاوهی
سپی و كریستاڵی : Cyanide دیزڵ
: Diesel oil چڕیی : Density ئهڵماس : Diamond شێناو
: Dilution ئهلكتریك، كارهبا
: Electric توخم، مێتاڵه بنچینهییهكان/
سهرهتاییهكان : Element ئهنزیم،
مادهیهكی ئاوێتهیه
كه كار دهكاته سهر ههندێ
پڕۆسهی كیمیایی (بۆ نموونه
خۆراك ههرس كردن) :Enzyme ئێتر
: Ether هاوسهنگ : Equilibrium یهكسان،
هاونرخ، هاوچهند، هاوهێز
: Equivalent وهشتی رادیۆئهكتیڤ
(تیشكدهر) : Fall out فلاسك؛ دهفر/
قاپێكی شووشهیی به ملێكی
باریكهوه (كه له ئهزمونگهكاندا
بهكار دێت) : Flask بهردی چهخماچ،
بهرسته: Flint پهینی كیمیایی
: Fertilizer بڵیسه : Flame فلۆرین، توخمی
ژاراوی و زهرد : Fluorine پلهی
بهستن : Freezing point باجه، كۆڤك،
رۆحهتی، كهرستهێك
بۆ پڕكردنی شلئاو بهنێو
كونیلهی تهنگدا : Funnel سووتهمهنی:
Fuel گلوكۆز : Glucose گلوتین، پێزه
: Gluten گرافیت، كاربۆنی سروشتی
: Graphite هێزی راكێشانی[ زهوی]،
راكێشان، رافڕین : Gravitation كهتیره،
سرێش، چهسپ، چرك : Glue گاز
: Gas گرانیت، بهردی خاڵاوی
: Granite زێڕ، ئاڵتون ( Au) ـ ـ
ـ Gold مێتاڵی قورس : Heavy metal هێلیۆم،
توخمی كیمیای بێرهنگ
و بۆن : Helium ناهاوچهشن،
جۆربهخۆر : Hetrogenious یۆد (I) ـ ـ
ـ Iodine پیسی/ چهپهڵی : Impurity (مادهی)
ناتواو : Insoluble بهردی ئاسن
: Ironstone ئۆكسیدی ئاسن : Iron oxide ئاسن
(Fe) ـ ــ ـ Iron كێرۆسین،
نهوتی سپی : Kerosine لابۆر،
ئهزموونگه، تاقیگه :
Laboratory ترشیی لاكتیك : Lactic acid لاتێكس،
لاستیكی خاو : Latex سرپ، قورقوشم
: Lead كهڵس، ئۆكسیدی كالسیۆم
: Lime بهردی كهسڵ، كاربۆناتی
كهلسیۆم : Lime stone شلئاو،
شله : Liquid مێتان (گاز) : Methane میكرۆسكۆپ
: Microscope كانزا (مادهی نائهندامی
(نائۆرگانیكی) له پێستی
زهویدا (crust of the earth) ؛ جۆری بهرد)
: Mineral موگناتیس : Magnet ههرژه
،"چهندێتی" : Mass جیوه (Hg) ـ ـ
ـ Mercury, Quicksilver مێتاڵ، توخمێكی
(مادهێكی بنچیننهی)
كانزایی زۆر رهق (بۆ نموونه
ئاسن) : Metal مهتێریا، ماده
: Matter لینزی دهستی، ئاوێنهی
گهورهكردن، میكرۆسكۆپی
بچووك : Magnifying galss بهردی مهڕمهڕ،
مهڕمهڕ : Marble پلهی تاوینهوه
: Melting point تێكهڵه، گیراوه :
Mixture پلهێ پهیتی، مولاریته
: Molarity مول، گرام مولیكیول
: Mole مولیكیول، گهرد، بچووكترین
بهشی ئاوێتهێكی كیمیای
--- پیچكێك، تۆزقالیك، تۆزێك
: Molecule موستارد، گورمزه،
تروكه، خهردڵ، ئاهووری
: Mustard ناوك : Nucleus - ناوهكی : -Nuclear
نیكل (Ni) ـ ـ ـ Nickel نیترۆجن،
توخمی گازی (N) ـ ـ ـ Nitrogen نیترۆگلیسیرین
: Nitroglycerin بێئاسن : Nonferous رهنووسی
ئۆكتان : Octan number ئوسمۆز، دهڵاندن،
تێپهڕیهتی : Osmosis ئۆكسید
كردن : Oxidation ئۆكسیجن، مادهیهكی
گازییه كه له ههوا دایه
و له كاتی ههناسهكێشاندا
بۆ نێوهوه ههلدهكێشڕێت
: Oxygen ئۆربیتاڵ، كهلێنێك
له بۆشای ناوكی ئهتۆمدا
: Orbital كانزای خاو : Ore گهرد
: Particle مرواری : Pearl ئاوی ئۆكسیجنی،
پهرئۆكسید : Peroxide نرخی PH،
رهنووسی هایدرۆجینی
: PH number فۆسفۆر، توخمی كیمیایی
سپی : Phosphorus پهستان، پاڵهپهستۆ،
گوشار : Pressure گهوههر، بهردی
بهنرخ : Precious stone پلاستیك : Plastic
نهوتی سپی، پارافین
: Paraffin oil, Kerosene بهنزین : ( Petrol, (gasoline US نهوتی
خاو : Petrolium پلۆتۆنیوم، توخمی
رادیۆئهكتیڤ (تیشكدهر)
: Plutonium چهندسووچی : Polyhedron پۆلیمێر
: Polymer بننیشتووی، شێڵی : Precipitation
پڕۆتۆن : Proton بڕ، چهنده
: Quantum بهردی كوارتز : Quarts تیشكدان،
تێرێژدان : Radiation رادیكاڵ،
ئهتۆم یان مۆلهكولی
(گهرد) كارلێكخواز : Radical تیشكدهر،
رادیۆئهكتیڤ : Radioavtive رادۆن
: Radon ناسهر، دهرخهر،
دۆزهر : Reagent كارلێكهر :
Reactant كارلێك : Reaction مادهی كیمیای
: Reagent پاشماوه : Residue ساكهرین،
جێگرهشهكرێكی كریستاڵی
سپی : Saccharin رۆنی تێربوو : Saturated
oil زیو (Ag) ـ ـ ـ Silver سهربهند،
شتێك كه بۆ گرتنی كونی
لوولهی تاقیكردن بهكار
دهبرێت :( Stopper (Plug پۆڵا : Steel رهقه
(مادهی رهق) : Solid گیراوه
: Solution توێنهر، بوهوژێنكهر،
شلاوێك (بۆ نموونه Thinner) كه
مادهیهك ( وهكوو رهنگ
یان لاك) دهتوێنێتهوه
: Solvent گهرمی جۆری : Specific heat نیشاسته
: Starch, Amylum ههڵم، ههڵمئاو :
Steam, Vapour فۆرمولهی پێكهاتن
: Structual formula ماده : Substance جێگرهوه
: Substitue ههڵچوون، وهرگێڕانێكی
كیمیایی، راستهخۆ له
رهقهوه بۆ گاز : Sublimation گۆگرد
: Sulphur سووتك : Sweep گهرمایی : Thermal
تهرمۆمهتر : Thermometer تێرمۆستات،
(دهزگای) گهرما رێكخهر
: Thermostat بۆریی تاقیكردنهوه،
لوولهی ئهزموون : Testtube تهن،
تهنهكه (Sn) ـ ـ ـ Tin تیئنتی،
تری نیترۆ تولۆن : TNT, Tri Nitro Toleune (بهنزینی)
بێسرپ : Unleaded ناتێر : Unsaturated ناجێگیر
: Unstable یورانیۆم : Uranium رۆنی تێرنهبوو
: Unsaturated oil گونجانی كیمیای،
پێكهاتهی ئهتۆمی --- هاوتای
رهگهز : Valency قهباره : Volume فلاسكی
بارستپێویی، بۆتڵی قهبارهیی
: Volumetric Flask بهرده ئهستهمی
گركانی: Vulcanic stone تیشكی ئێكس
: X-ray زینك، توتیا (Zn)
Deutsch----KURDISH
BAM ZWANA ZMANE ALMANY DADNRET
|